Từ trước tới nay nông dân ĐBSCL chủ yếu nhân giống bằng phương pháp chiết cành truyền thống nên khó tạo được cây giống sạch bệnh, đồng thời hệ số nhân giống không cao.
Mới đây TS. Lê Văn Bé và các đồng nghiệp Khoa Nông nghiệp & Khoa học ứng dụng, trường Đại học Cần Thơ đã nghiên cứu và thực hiện thành công phương pháp nhân giống bưởi Năm Roi bằng cách giâm cành.Theo TS Lê Văn Bé, phương pháp nhân giống được thực hiện trên 3 loại hom: Hom có mang chồi ngọn, hom non không mang chồi ngọn và hom già hơn vừa hóa gỗ không mang chồi ngọn. Thời gian giâm hom từ 40-45 ngày cho kết quả khả quan, trong đó loại hom có mang chồi ngọn có tỷ lệ ra rễ cao nhất (90%). Với phương pháp giâm cành hệ số nhân giống đạt rất cao. Trước đây từ một cành chiết chỉ trồng được 1 cây thì nay với phương pháp giâm hom có thể nâng hệ số nhân giống lên gấp nhiều lần để trồng diện tích lớn.
Thực tế nhiều nơi đã áp dụng thành công, chúng tôi giới thiệu tóm tắt cách làm để bà con các nơi tham khảo, vận dụng.
- Chọn cây khỏe mạnh, đúng giống, đang trong thời kỳ cho quả ổn định, năng suất cao, chất lượng tốt làm cây đầu đòng để chuyên khai thác lấy mắt ghép hoặc hom cành để nhân giống.
- Chuẩn bị hom giâm: Các hom được cắt trên các cành bánh tẻ, lá đã ổn định (vào lúc sáng sớm trong tình trạng còn đang trương nước), dài 15-20 cm, đường kính 1-2cm. Vết cắt sắc, gọn, nghiêng 45 độ, không xây xước để dễ tạo mô sẹo, kích thích ra rễ. Cắt bớt 1/2 chiều dài lá để hạn chế mất nước.
- Chuẩn bị giá thể: Có thể giâm trên nền cát sạch, trên nền hỗn hợp gồm có cát sạch trộn với mùn xơ dừa, trấn hung hoặc rơm rạ phơi khô, băm nhỏ được tưới đủ ẩm.
- Cách giâm: Nhúng gốc cành giâm sâu 1 cm vào dung dịch chất kích thích ra rễ. NAA pha nồng độ 1.500 ppm trong thời gian 2-3 giây rồi cắm vào giá thể sâu 2-3 cm khoảng cách 15x15 cm rồi nén chặt gốc cho khỏi đổ ngã.
- Chăm sóc sau giâm: Dùng màng nilon quây che kín luống giâm tạo thành nhà màng duy trì độ ẩm 85-90%, nhiệt độ 28-30 độ C; phía trên làm mái che để che bớt ánh sáng.
- Chăm sóc cây con: Tùy theo chất lượng và từng loại hom sẽ ra rễ sau khoảng 40-60 ngày thì chuyển sang trồng trong bầu nilon với giá thể là mùn xơ dừa, đất mặt và phân chuồng hoai. Xếp các bầu giống thành luống trong vườn ươm tiếp tục chăm sóc.
Thời kỳ đầu mỗi ngày tưới nước 4 lần, sáng 2 lần, chiều 2 lần. Sau 1 tuần phâ thêm phân DAP (2g/lít) tưới trực tiếp vào bầu mỗi tuần 1 lần cho tới khi cành giâm ra lá mới. Bón thúc, phun thuốc phòng ngừa sâu bệnh hại, tưới nước theo định kỳ cho đến khi cây giống đủ tiêu chuẩn đem trồng ra ruộng (khoảng 6 tháng sau).
Để có những sản phẩm bưởi diễn chất lượng cao đáp ứng được các yêu cầu của thị trường trong nước và phục vụ xuất khẩu, nhà nông cần chú ý tới xuất xứ và chất lượng giống. Thực tế cho thấy, phần chi phí về giống rất nhỏ so với các chi phí khác như : nhân công, phân bón, thuốc trừ sâu, đất đai… Sản phẩm Bưởi Diễn chất lượng cao được các cán bộ kỹ thuật của Chi nhánh Đồng Tâm Xanh hợp tác với các chuyên gia thuộc Trạm Nghiên cứu cây ăn quả Xuân Mai (Bộ Nông nghiệp & PTNT) tuyển chọn nguồn giống tốt nhất từ cội nguồn cây mẹ tại thôn Đức Diễn, xã Phú Diễn, huyện Từ Liêm, thành phố Hà Nội. Do đó, khách hàng yên tâm về chất lượng các loại giống trong đó có cây Bưởi Diễn do Chi nhánh Trang trại Đồng Tâm Xanh sản xuất. Chi nhánh Trang trại Đồng Tâm Xanh chịu trách nhiệm về chất lượng giống do mình sản xuất, đồng thời nhận liên doanh trồng thâm canh Bưởi Diễn và bao tiêu sản phẩm với khách hàng có diện tích tập trung từ 5 ha trở lên.
