Cho Bưởi Da Xanh Ra Trái Theo Ý Muốn

Khi lá trên cành già sắp ra đọt lá mới, tiến hành bón phân, liều lượng tuỳ tuổi cây. Tiến hành tỉa lá trên cành nhỏ mọc trong thân. Những cành tỉa lá sẽ ra hoa. Cành ở ngọn để nguyên không tỉa lá.

Thông thường, bưởi da xanh ra hoa ngoài tán lá, nhất là ở cây bưởi tơ. Trái đậu cành ngoài dễ suy cây, mặt khác trái bưởi bị nám nắng, da không đẹp, trái không lớn. Nếu để đúng vụ theo thời tiết, sẽ không có bưởi bán quanh năm. Để khắc phục những hạn chế trên, những người làm vườn ở vùng Chợ Lách (Bến Tre) đã có cách điều khiển cây bưởi da xanh ra trái theo ý muốn với quy trình sau: Khi lá trên cành già sắp ra đọt lá mới, tiến hành bón phân. Liều lượng tuỳ tuổi cây. Với cây bưởi 3 năm tuổi, cao 3,5- 4m, đường kính tán khoảng 3m, bón 200g phân NPK/gốc, bón rải đều trên mặt mô (không rải trên mặt liếp). Sau 5- 7 ngày tiến hành tỉa lá trên cành nhỏ mọc trong thân. Những cành tỉa lá sẽ ra hoa. Cành ở ngọn để nguyên không tỉa lá.

Đối với cây cho trái đợt đầu, sau 20 - 25 ngày, trên cành tỉa lá có xuất hiện rất nhiều mầm hoa và chồi non, Khoảng 15 ngày sau, hoa phun mạnh ra khỏi thân, (nếu tưới nước nhiều hoa sẽ ra sớm hơn). Cần giữ ẩm 60- 70%, đất ẩm, không ướt dính tay. Hoa lớn lên và đậu trái, để khoảng 3 trái/chùm.

Đối với cây đã và đang cho trái (có nhiều đợt trái), bón phân 3 tháng/lần, khi thấy chồi non của cành già tiến hành bón phân NPK, liều lượng 200g/cây (3 năm tuổi). Sau 5- 7 ngày, tiến hành tỉa bỏ lá ở cành nhỏ trong thân, tỉa 100% lá của 60% số cành trong thân. Sau 20- 25 ngày chồi non và chồi hoa sẽ phát triển, tiến hành tỉa trái khi trái có đường kính 4- 5cm.

Khi trái đạt trên 6 tháng, đến 8 tháng là bưởi chín hoàn toàn. Đối với bưởi da xanh, cả khi trái non vẫn có vị ngọt, nhưng phải ăn sau khi cắt khoảng 3- 4 tuần lễ. Do đó, khi cắt cần lưu giữ trái trên sàn (cách mặt đất) trong điều kiện thoáng mát, không có ánh nắng rọi trực tiếp. Bưởi da xanh có thời gian bảo quản rất lâu, khoảng 2- 2,5 tháng sau thu hoạch mà quả vẫn ngon.

Read More

Kinh Nghiệm Chăm Sóc Để Bưởi Sai Hoa, Đậu Quả

Sau khi thu hoạch quả cần tỉa cành, tạo tán. Loại bỏ cành tăm, cành vóng, cành bị sâu bệnh để lòng tán thông thoáng, cân đối.

Các giống bưởi quý ở miền Bắc như bưởi Diễn, Đoan Hùng... thường ra hoa, đậu quả vào cuối tháng 1, đầu tháng 2 dương lịch. Đây là thời điểm giá rét và có mưa phùn, ảnh hưởng xấu tới quá trình thụ phấn. Xin giới thiệu kinh nghiệm chăm sóc để bưởi sai hoa, đậu nhiều quả của các nhà vườn ở huyện Hiệp Hoà (Bắc Giang).

Tưới đủ ẩm, bón phân thúc mầm hoa kịp thời: Lượng phân bón cho 1 cây khoảng 30 - 50kg phân chuồng hoai mục + 0,5 - 1kg urê + 0,5 - 1kg kali + 2 - 5kg lân. Có thể bón 5-10kg NPK (13:13:13) cho mỗi cây. Lượng phân bón cụ thể cho từng cây tuỳ thuộc vào cây nhỏ hay lớn, mức độ sai quả của năm trước.

Cách bón: Bón vào hốc, mỗi cây đào 4 hốc theo hình chiếu của tán cây. Kích thước: dài 60 - 80cm, rộng 20 - 30cm x sâu 30 - 40cm, chiều rộng của hốc hướng về phía gốc nhằm hạn chế rễ cây bị đứt nhiều, các loại phân được vùi sâu dưới đất 7 - 10cm.

Phun một số loại chế phẩm tăng đậu quả cho bưởi như: Vườn sinh thái; K-Humate; A-H502/503; N-H60/602; K-H70/702 khoảng 2 - 3 lần, 2 lần trước khi nở hoa 2 - 3 ngày; 1 lần sau khi đậu quả (kích thước quả bằng ngón tay), liều lượng theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Các chế phẩm này góp phần làm tăng sức sống của hạt phấn, bổ sung dinh dưỡng vi lượng, đa lượng tăng khả năng chống chịu sâu bệnh và rét cho cây, hạn chế sự hình thành tầng rời làm rụng quả non lúc cây có trái.

Phun phòng bệnh mốc sương, chống thối nụ, hoa cho bưởi bằng các loại thuốc đặc hiệu sau: Ridomin gold 72WP; Aliette 80WG, phun ít nhất 2 lần, lần 1 trước khi nở hoa 5 - 7 ngày, lần 2 lúc quả có kích thước bằng đầu ngón tay. Nếu phun phòng bằng các loại thuốc trừ bệnh mốc sương đặc hiệu có tác dụng nội hấp này, gặp thời tiết bất lợi như mưa phùn kéo dài, bưởi vẫn sai hoa, nhiều quả.

Read More

Sáng Kiến Vàng Của Vua Bưởi Da Xanh Chợ Lách

Giải pháp kỹ thuật điều chỉnh vị trí ra hoa, đậu trái trên cây bưởi da xanh theo ý muốn của ông Hai Hoa đã từng đoạt giải trong cuộc thi sáng tạo kỹ thuật của nhà nông lần thứ nhất cách đây ba năm

Ông Lê Văn Hoa, tên thường gọi là Hai Hoa ở ấp Tân Phú, xã Sơn Định, huyện Chợ Lách được coi là "vua" bưởi da xanh nhờ giống bưởi tốt được Viện cây ăn quả Miền nam và các hội chợ trái cây quốc tế chứng nhận. Với nhiều sáng kiến, giải pháp kỹ thuật trồng bưởi da xanh, Hai Hoa, một nông dân giỏi toàn quốc, còn được bà con nông dân gọi thân mật bằng cái tên "nhà nông làm khoa học".

Năng suất cao nhờ có kỹ thuật

Hiện nay, bưởi da xanh không chỉ là cây đặc sản của Bến Tre mà còn là cây làm giàu của các nhà vườn ở Chợ Lách, vùng chuyên canh cây ăn trái lớn nhất Đồng bằng sông Cửu Long. Cây bưởi da xanh dễ trồng nhưng theo các nhà khoa học để tăng sản lượng, chất lượng và rút ngắn thời gian thu hoạch bưởi từ ba năm xuống còn hai năm, thì người nông dân phải áp dụng các phương pháp kỹ thuật.

Trăn trở trước những đòi hỏi về năng suất và chất lượng của cây bưởi da xanh, ông Hai Hoa quyết tâm sáng tạo một kỹ thuật trồng trọt mới và thử nghiệm ngay trên mảnh vườn của mình.

Ông Hai Hoa cho biết, khi cây bưởi da xanh được trồng khỏang hai năm tuổi, bà con chọn những cây phía trên đọt có lá già, xanh đậm, chăm sóc để cây ra chồi mới. Khi tác động như vậy cùng quá trình sinh trưởng tự nhiên, cây sẽ cho nhiều nhánh nhện nhỏ trong thân. Từng nhánh nhện là nơi mà cây cho ra hoa, đậu trái đạt năng suất và chất lựơng theo ý muốn của người trồng. Vì vậy, cây càng nhiều nhánh nhện khoẻ mạnh, sạch bệnh, bà con nông dân càng dễ dàng ước lượng, cân đối và điều chỉnh chế độ ra hoa đậu trái rải vụ của cây.

Trên mảnh vườn rộng tới 5000 m2 của mình, dường như Hai Hoa thuộc lòng “tướng mạo” của từng cây trong vườn nhà để điều chỉnh cách chăm sóc cây cho hợp lý. Ông cho biết: “Bà con nên ước lượng số trái theo sức cây và chọn những nhánh nhện nhỏ, già, gần gốc, vị trí thích hợp để tỉa lá. Chỉ nên tỉa những nhánh nhện có khả năng nhiễm bệnh hoặc bị bệnh. Sau hai đến ba tuần, chồi non và chồi hoa sẽ phát triển (nở rồi đậu trái) ở những nhánh nhện đã tỉa lá, tỉa bỏ bớt trái khi đường kính trái đạt khỏang 4-5 cm. Vì để lại quá nhiều trái cây không đủ sức nuôi trái và chất lượng không đạt ý muốn”.

Để cây bưởi da xanh đậu khỏang 15 trái, bà con chỉ tỉa bỏ lá khoảng 7-8 nhánh nhện trong thân. Sau khi tỉa lá, các nhánh nhện sẽ ra hoa đều đặn và kết trái nhưng bà con chỉ nên giữ lại ở mỗi nhánh nhện bình quân khoảng 2 trái/nhánh. Một điều dễ nhận thấy là những trái bưởi có cách chăm sóc từ kỹ thuật này đều có vỏ mỏng, múi căng đều, tróc, màu hồng và rất ngọt.

Sau khi tìm hiểu thông tin kỹ thuật trên đài, báo, đồng thời tham khảo ý kiến nhiều nhà khoa học của Viện Nghiên cứu cây ăn quả Miền nam (SOFRI), Đại học Cần Thơ…, ông Hai Hoa mày mò, chế tạo dụng cụ, đó là những chiếc lồng chụp được làm từ lưới mắt nhỏ. Dụng cụ này dùng để chụp kín vào chùm nụ hoa bưởi trong vườn nhằm ngăn hoa bưởi thụ phấn chéo từ nhụy hoa của cây có múi khác rơi vào thụ phấn với hoa bưởi da xanh và cũng ngăn không cho côn trùng phá hại cây.

Trong hơn một năm thử nghiệm đại trà trên vườn bưởi của gia đình, với hơn 2.000 chùm nụ bông bưởi được bao lưới qua bốn đợt trổ bông chính, những trái bưởi trong vườn nhà ông không chỉ cho trái quanh năm, mà còn cho trái to, tròn cân đối. Đáng chú ý, ưu điểm của việc thực hiện kỹ thuật bao chùm bưởi của ông Hai Hoa là tỷ lệ trái chín không hạt đạt gần như tuyệt đối. Ông đem so sánh, trên cùng một cây bưởi, những chùm hoa được bao lại đều cho trái không mang hạt, trong khi đó, những chùm hoa không được bao, tỷ lệ trái bị mang hạt chiếm đến 60 – 70%.

Nhà nông say mê khoa học

Với chất lượng giống tốt của bưởi da xanh, ông Hai Hoa, nông dân giỏi toàn quốc của tỉnh Bến Tre từng nhận được nhiều giải thưởng, bằng khen của Viện Nghiên cứu cây ăn quả Miền nam, Sở Khoa học và công nghệ tỉnh, trong các hội chợ trái ngon an toàn. Đặc biệt hơn cả, Hai Hoa được bà con quê hương Chợ Lách gọi thân mật với cái tên “nhà nông làm khoa học”.

Tiếng lành đồn xa, nhiều nhà vườn tìm đến ông đặt mua cây giống và học cách chăm sóc cây. Ông luôn sẵn lòng tới các ấp trong xã Sơn Định nói chuyện với bà con về cách chọn giống, chăm sóc cây tạo năng suất và chất lượng cho bưởi da xanh. Tâm huyết với nghề và từ kinh nghiệm của mình, ông còn tự biên soạn tài liệu về kỹ thuật trồng và chăm sóc bưởi.

Giải pháp kỹ thuật điều chỉnh vị trí ra hoa, đậu trái trên cây bưởi da xanh theo ý muốn của ông Hai Hoa đã từng đoạt giải trong cuộc thi sáng tạo kỹ thuật của nhà nông lần thứ nhất cách đây ba năm. Làm theo cách của ông, nhiều bà con rút ngắn thời gian thu hoạch bưởi da xanh từ ba năm xuống còn hai năm nhờ áp dụng kỹ thuật chọn nhánh nhện ở vị trí thích hợp để tỉa lá, kích thích ra hoa, kết trái theo ý muốn.

Để dần phát triển đặc sản bưởi da xanh trở thành nông sản hàng hóa, thế mạnh của Bến Tre, tỉnh vừa triển khai dự án trồng 4.000ha bưởi da xanh giai đoạn từ 2006-2010. Hiện đã có gần 3.000ha, trong đó khoảng 1.000ha đang cho trái.

Trong khi đó, hiện nay, bưởi da xanh luôn giữ giá bán ổn định, từ 11.000 đến 14.000 đồng một cân ngay tại vườn. Thậm chí bưởi da xanh có hình thức đẹp, “xanh vỏ đỏ lòng”, không hạt còn được bán với giá cao hơn, tới 16.000 đồng một cân.

Trên thực tế, các giải pháp, các sáng kiến kỹ thuật của ông Hai Hoa có hiệu quả ứng dụng với nhiều nhà vườn trong vùng, không chỉ góp phần tăng năng suất cây bưởi da xanh mà còn tạo được giống bưởi da xanh tốt. Đó cũng chính là mong muốn mang nhiều tâm huyết của “nhà nông làm khoa học” đất Bến Tre này.

Read More

Trồng Bưởi Da Xanh

Cây bưởi cần nhiều nước, nhất là trong thời kỳ ra hoa và kết quả nhưng cũng không chịu ngập úng. Trong mùa nắng và những ngày khô hạn trong mùa mưa, cần phải tưới nước để duy trì sự phát triển nhanh của cây.

I. YÊU CẦU SINH THÁI:

1. Nhiệt độ: Nhiệt độ thích hợp nhất để cây bưởi sinh trưởng và phát triển từ 23-29^oC.

2. Ánh sáng: Cường độ ánh sáng thích hợp là tương đương nắng sáng lúc 9 giờ.

3. Nước: Cây bưởi cần nhiều nước, nhất là trong thời kỳ ra hoa và kết quả nhưng cũng không chịu ngập úng. Trong mùa nắng và những ngày khô hạn trong mùa mưa, cần phải tưới nước để duy trì sự phát triển nhanh của cây. Độ mặn trong nước tưới không quá 0,2% (2g/lít nước).

4. Đất trồng: Đất phải có tầng canh tác dầy ít nhất là 0,6 m, thành phần cơ giới nhẹ hoặc trung bình. Đất tơi xốp, thông thoáng, thoát nước tốt, pH nước từ 5,5-7, có hàm lượng hữu cơ cao >3%, ít bị nhiễm mặn, mực thủy cấp thấp dưới 0,8 m.

II. CÁCH NHÂN GIỐNG VÀ TIÊU CHUẨN CÂY GIỐNG TỐT:

1. Cách nhân giống:
a) Phương pháp chiết cành: Giúp giữ lại hoàn toàn các đặc tính của cây đầu dòng, rễ mọc cạn, thích hợp trồng trên các vùng đất có mực thủy cấp hơi cao nhưng hệ số nhân giống thấp, dễ làm lây truyền các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, cây mau già cỗi và không thể tận dụng các ưu điểm của gốc ghép. Cây dễ đổ ngã do bộ rễ phát triển kém, không tương ứng với sự phát triển của cây.

Những lưu ý khi chiết cành:

- Các dụng cụ chiết cành phải được khử trùng trước và sau khi thực hiện thao tác chiết trên từng đoạn cành.

- Tuổi cành chiết không nên quá già, chỉ chọn các cành bánh tẻ.

- Cây dùng để chiết cành phải đang ở trong tình trạng sinh trưởng phát triển tốt, không sâu bệnh, nhất là bệnh vàng lá Greening và Tristeza.

b) Phương pháp ghép: Hệ số nhân giống cao, tận dụng ưu thế của gốc ghép, cây chống chịu đổ ngã tốt, tăng tuổi thọ, giữ lại được các đặc tính tốt của cây đầu dòng.

- Gốc ghép: Có thể sử dụng các giống bưởi chua ở địa phương làm gốc ghép hoặc sử dụng gốc cam mật để làm gốc ghép theo hướng ổn định chất lượng giống bưởi. Gốc ghép phải được gieo từ các hạt khỏe, thu từ các trái tốt trên cây, không chọn thu hạt từ trái rụng, trái bệnh. Trước khi ghép, gốc ghép phải được định kỳ phun xịt thuốc trừ rầy chổng cánh.

- Mắt ghép, cành tháp: Sử dụng mắt ghép sạch bệnh lưu giữ trong các nhà lưới ngăn được rầy chổng cánh. Cành lấy mắt ghép là các cành nghiêng khoảng giữa thân, chọn đều theo các hướng và vị trí của tán cây để giảm tỉ lệ không đúng kiểu hình, không lấy mắt ghép trên cành tược (vượt) và cành mọc lòa xòa trên mặt đất.

c) Tiêu chuẩn cây đầu dòng: Cây đầu dòng phải là cây sạch bệnh, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đang trong thời kỳ sinh trưởng phát triển tốt, không có dấu hiệu sâu bệnh phá hại, kết quả kiểm tra âm tính đối với các bệnh hại nguy hiểm như bệnh Vàng lá Greening,Tristeza, có năng suất phẩm chất ổn định.

2. Tiêu chuẩn cây giống tốt:

- Cây phải đúng giống, sinh trưởng khỏe, không mang mầm mống sâu bệnh hại

- Đồng nhất về hình thái và đặc tính di truyền, độ sai khác không vượt quá 5%

- Chiều cao cây tính từ mặt bầu > 60cm, có 2-3 cành cấp I

- Đường kính gốc ghép đo cách mặt bầu 10cm: 0,8-1cm

- Đường kính cành ghép (đo trên vết ghép 2 cm) > 0,7cm

III. KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC:

A. Thiết kế vườn:

1. Trường hợp đất mới: Áp dụng kỹ thuật đào mương lên liếp nhằm xả phèn, mặn và nâng cao tầng canh tác. Mương vườn rộng từ 1-2m, liếp rộng 6-8 m. Cần xây dựng bờ bao để bảo vệ cây trồng, mực nước trong mương vườn nên giữ ổn định. Nên bố trí ít nhất 1 cống lấy nước và 1 bọng điều tiết nước. Khi thiết kế liếp trồng nên theo hướng Bắc-Nam, các cây sẽ nhận được ánh sáng đầy đủ và đồng đều hơn.

2. Trường hợp đất cũ: Chọn vị trí mới để đắp mô trồng nhằm tránh các ổ sâu bệnh cũ và tạo môi trường tốt cho cây phát triển. Thời kỳ đầu có thể giữ cây trồng cũ để tận thu, ổn định thu nhập, che mát cho cây bưởi Da xanh mới trồng và hạn chế cỏ dại.

3. Trồng cây chắn gió: Hàng cây chắn gió được trồng xung quanh vườn, chú ý hướng Đông và Tây Nam, có thể trồng dâm bụt để cao, xoài hoặc cây dừa nước.

B. Kỹ thuật trồng và chăm sóc:

1. Thời vụ trồng: Bưởi Da xanh trồng được quanh năm nhưng nên trồng vào đầu mùa mưa để tiết kiệm công tưới, thời điểm thích hợp nhất vào tháng 5–6 dương lịch hàng năm. Cũng có thể trồng vào cuối mùa mưa nếu có đủ điều kiện tưới trong mùa nắng.

2. Chọn cây giống để trồng: Cây giống phải đạt tiêu chuẩn sinh trưởng, sạch bệnh và có nhãn hoặc giấy xác nhận nguồn gốc xuất xứ của các cơ quan chức năng.

3. Mật độ và khoảng cách trồng: Khoảng cách trồng trung bình có thể là 4-5m x 5-6m (tương đương mật độ trồng khoảng 35-50cây/1000m2).

4. Chuẩn bị mô trồng và cách trồng: Đất làm mô thường là đất mặt ruộng hoặc đất bãi bồi ven sông phơi khô. Mặt mô nên cao 40-60cm, đường kính 80-100cm. Đắp mô trước khi trồng 2-4 tuần, trộn đều đất đắp mô với 10 kg phân hữu cơ hoai với 200g vôi. Khi trồng, đào lỗ ở giữa mô và bón vào đáy lỗ 200g phân DAP (18%N-46%P₂0₅), phủ lên trên một lớp đất mỏng. Dùng dao cắt đáy bầu và đặt cây xuống giữa lỗ làm thế nào để mặt bầu cây nhô cao khoảng 3cm so với mặt mô, sau đó lấp đất xung quanh bầu cây ém nhẹ, kéo bao nylon từ từ lên và lấp đất lại ngang mặt bầu, tưới nước. Khi đặt cây phải xoay mắt ghép hướng về chiều gió để tránh cây bị tách chồi. Sau khi trồng cần cắm cọc giữ chặt cây con. Đối với cây chiết nên đặt cây nằm nghiêng một góc khoảng 45^o để cây dễ phát triển cành và tán về sau.

5. Tủ gốc giữ ẩm: Tủ gốc giữ ẩm trong mùa nắng bằng rơm rạ khô. Mùa mưa nên tủ cách gốc khoảng 20cm. Cây còn nhỏ nên làm sạch cỏ để tránh cạnh tranh dinh dưỡng, nhưng có thể trồng hoa màu để tránh đất bị xói mòn, đồng thời tăng thu nhập. Khi cây lớn có thể giữ cỏ trong vườn nhằm giữ ẩm và chống xói mòn đất, nhưng khi cỏ phát triển mạnh phải cắt bỏ bớt để tránh cạnh tranh dinh dưỡng.

6. Tưới và tiêu nước: Bưởi cần tưới nước đầy đủ nhất là giai đoạn cây con và ra hoa đậu trái. Mùa nắng nên thường xuyên tưới nước cho bưởi. Vào mùa mưa, cần tiêu nước vào các tháng mưa nhiều, tránh ngập úng kéo dài cây có thể chết.

7. Phân bón:

+ Phân hữu cơ: Xu hướng canh tác tiên tiến hiện nay là sử dụng càng nhiều phân hữu cơ càng tốt khi sản xuất trái cây theo hướng sạch. Liều lượng 15-30 kg/năm/cây trưởng thành rất tốt cho bưởi, giúp tăng tuổi thọ rất rõ cho cây. Cách ủ phân hữu cơ đơn giản: Không nên bón xác bã hữu cơ tươi vào đất mà nên ủ cho hoai mục trước khi bón. Các nguyên liệu hữu cơ được gom lại, có thể trộn với vôi để xử lý một số mầm bệnh trong đống ủ. Để gia tăng tiến trình nầy, trên thị trường đã có các loại phân phân hủy, có thể trộn thêm Lân và phân Đạm làm thức ăn cho vi sinh vật. Có thể ủ với Nấm đối kháng sau 6-8 tuần. Sử dụng phân này bón cho bưởi rất tốt.

+ Phân vô cơ: Phân bón Trichoderma để hạn chế nấm bệnh, nhất là các bệnh do tác nhân Phythophtora sp. gây ra. Cách ủ như sau: Gom hữu cơ thành đống, đáy 2m, cao 1,2-1,5m, tưới nước vừa đủ ẩm (nắm chặt vừa rịn nước), đạp chân để đống hữu cơ được nén dẽ xuống. Tưới nấm TRICÔ-ĐHCT (20-30g/m3), phủ bạt nhựa để giữ ẩm. Tưới nước bổ sung hằng tuần để đủ ẩm, đảo đống ủ sau 3 tuần. Đống ủ hoai vô cơ còn được gọi là phân khoáng, thường có 2 loại:

+ Phân đơn: Là những loại phân khoáng chỉ  chứa có một trong các nguyên tố dinh dưỡng như: đạm, lân, kali.

+ Phân hỗn hợp: Là các loại phân có chứa từ 2 chất dinh dưỡng trở lên. Để nâng cao chất lượng và hiệu lực của phân, ngoài các nguyên tố đa lượng NPK trong thành phần phân bón còn có các nguyên tố trung lượng (Mg, Ca, S…) và nguyên tố vi lượng (Cu, Zn, B, Mn…) trên cơ sở đặc thù của từng loại cây và tính chất đất ở mỗi vùng sinh thái khác nhau. Hiện chuyên dùng cho cây ăn quả theo từng giai đoạn rất thuận lợi cho người sản xuất.

8. Kỹ thuật bón phân: Tùy theo giai đoạn sinh trưởng và phát triển của bưởi, việc bón phân có thể được chia ra các thời kỳ như sau :

- Thời kỳ cây 1-3 năm tuổi: phân bón được chia làm nhiều đợt để bón cho bưởi. Nếu đã có bón lót phân lân hoặc DAP thì dùng phân Urea với liều lượng 10-20g hòa tan trong 10 lít nước để tưới cho một gốc bưởi (1-2 tháng/lần). Khi  cây trên 1 năm tuổi, bón trực tiếp phân vào gốc.

- Thời kỳ cây bưởi đã cho trái ổn định: có thể chia làm 5 lần bón như sau :

+ Sau thu hoạch:  bón 25% đạm + 25% lân + 10-30 kg hữu cơ/gốc/năm.

+ Bốn tuần trước khi cây ra hoa: bón 25% đạm + 50% lân + 25% kali.

+ Sau khi đậu quả: bón 25% đạm + 25% lân + 25% kali.

+ Giai đoạn quả phát triển: bón 25% đạm + 25% kali.

+ Một tháng trước thu hoạch: bón 25% kali.

Nên bón bổ sung từ 0,5-1kg phân Ca(NO₃)₂/cây/năm vào các giai đoạn sau thu họach, trước khi trổ hoa và sau đậu trái. Có thể phun phân bón lá tối đa không quá 3 lần/vụ trái, mỗi lần cách nhau ít nhất 30 ngày. Không phun phân bón lá vào mùa mưa vì làm cây dễ nhiễm nấm bệnh như Loét, Mốc hồng, Đốm rong.

Read More

Cách Tỉa Cành Tạo Tán Cây Bưởi Da Xanh

Việc tỉa cành tạo tán giúp hình thành và phát triển bộ khung cơ bản vững chắc, nhằm tránh đổ ngã, gãy nhánh từ đó phát triển các cành nhánh thứ cấp cho cây, giúp cây quang hợp tốt hơn.

Bưởi Da xanh là loại cây ăn trái có giá trị kinh tế cao, vì thế diện tích trồng bưởi Da xanh đang ngày càng phát triển, trồng chuyên canh hoặc xen canh với các loại cây khác. Tuy nhiên, để bưởi Da xanh phát triển tốt, cho năng suất và chất lượng cao, nông dân cần chú ý kỹ thuật tỉa cành, tạo tán ngay giai đoạn đầu .

Tạo tán bưởi da xanhTạo tán là việc làm cần thiết ngay trong thời kỳ xây dựng cơ bản khi trồng cây ăn trái ( từ năm thứ nhất đến năm thứ ba) nhằm mục đích tạo cho hình thái cây bưởi da xanh có khả năng tiếp nhận ánh sáng đầy đủ, đồng thời khống chế chiều cao cây để thuận lợi trong việc quản lý vườn cũng như thu hoạch. Ngoài ra, việc tạo tán còn giúp hình thành và phát triển bộ khung cơ bản vững chắc, nhằm tránh đổ ngã, gãy nhánh từ đó phát triển các cành nhánh thứ cấp cho cây, giúp cây quang hợp tốt hơn.

1. Kỹ thuật tạo tán cây bưởi da xanh

Sau khi trồng cây, cây cần được chăm sóc tốt và tưới nước đầy đủ để phục hồi sinh trưởng. Khi cây ra đọt non đầu tiên (chứng tỏ bộ rễ đã phục hồi và bắt đầu hấp thu dinh dưỡng để phát triển) thì tiến hành bấm ngọn. Từ vị trí mắt ghép (trên gốc ghép) trở lên khoảng 50-60 cm thì bấm bỏ phần ngọn, mục đích để các mầm ngủ và cành bên phát triển. Chọn 3 cành khỏe, thẳng mọc từ thân chính và phát triển theo ba hướng tương đối đồng đều nhau làm cành cấp 1. Dùng cây cột giữ cành cấp 1 tạo với thân chính một góc 35-40o.  Sau khi cành cấp 1 phát triển dài khoảng 50-80 cm thì cắt đọt để các mầm ngủ trên cành cấp 1 phát triển hình thành cành cấp 2 và chỉ giữ lại 2-3 cành. Cành cấp 2 này cách cành cấp 2 khác khoảng 15-20 cm và tạo với cành cấp 1 một góc 30- 350. Sau đó cũng tiến hành cắt đọt cành cấp 2 như cách làm ở cành cấp 1. Từ cành cấp 2 sẽ hình thành những cành cấp 3. Cành cấp 3 không hạn chế về số lượng và chiều dài nhưng cần loại bỏ các chỗ cành mọc quá dày hoặc quá yếu. Sau 3 năm cây sẽ có bộ tán cân đối, thuận lợi trong chăm sóc, phòng ngừa sâu bệnh và thu hoạch .

Nếu như tạo tán là công việc quan trọng trong thời kỳ kiến thiết cơ bản thì tỉa cành là việc làm rất cần thiết trong thời kỳ kinh doanh, nhằm loại bỏ những cành vô hiệu, sâu bệnh, không có khả năng cho trái, chỉ làm tiêu hao dinh dưỡng nuôi cây để thay thế bằng những cành non trẻ sẽ mang trái cho những năm tiếp theo. Đồng thời, giúp tán cây được thông thoáng, hạn chế sự phát triển của sâu bệnh, cây tiếp nhận ánh sáng đầy đủ sẽ làm tăng năng suất và chất lượng trái bưởi. Hàng năm, nếu không xén tỉa cành thì các thân, các cành, các tượt sẽ mọc đầy làm cho lòng tán cây bị thiếu ánh sáng, các cành mang trái sẽ không phát triển được, vì thế bưởi sẽ cho trái đầu cành nhiều.

2. Kỹ thuật tỉa cành bưởi da xanh

Công việc tỉa cành được thực hiện hàng năm vào thời kỳ mà cây có hoạt động trao đổi chất thấp nhất (sau khi thu hoạch trái), trước khi cây ra đọt mới để chuẩn bị cho mùa trái mới, đây là thời điểm thích hợp nhất. Không nên tỉa quá nhiều cành ( khoảng 15%).  Khi tỉa cành, cần loại bỏ những cành sau đây:

- Cành đã mang trái ( thường rất ngắn khoảng 10-15 cm)

- Cành bị sâu bệnh, cành ốm yếu, cành nằm bên trong tán không có khả năng cho trái.

- Cành đan chéo nhau, những cành vượt (cành có thân hình tam giác) trong thời kỳ cây đang mang trái nhằm hạn chế việc cạnh tranh dinh dưỡng với trái.

- Loại bỏ các cành già cỗi để trẻ hoá, góp phần cây được sung mãn và dễ cho trái hơn.

- Cây bưởi thường xuất hiện những chồi tủa (5-6 chồi ra cùng một điểm) thì nên lãi bỏ bớt chỉ chừa lại khoảng 2 chồi.

Chú ý: Cần phải khử trùng dụng cụ cắt tỉa bằng nước Javel hoặc cồn 900 khi cắt hoặc tỉa cành để tránh lây bệnh qua cây khác.

Tỉa cành, tạo tán cây là công việc đơn giản nhưng đòi hỏi nông dân phải có kiến thức cơ bản và kinh nghiệm áp dụng thì mới mang lại hiệu quả cao./.

Read More

Nhân Giống Bưởi Da Xanh Bằng Kỹ Thuật Giâm Cành

Giâm cành là kỹ thuật nhân giống vô tính có hệ số nhân giống tương đối cao so với kỹ thuật chiết cành, cây con mau cho trái, đồng nhất về đặc tính giống và quần thể trồng tương đối đồng đều.

Bưởi da xanh (BDX) là một trong những cây có giá trị kinh tế cao nhưng là loại cây rất khó ra rễ khi giâm cành. Tuy nhiên, nếu áp dụng đúng kỹ thuật, cây BDX vẫn có thể được nhân giống bằng cách giâm cành. Để đạt kết quả tốt khi giâm cành BDX, cần tuân thủ nghiêm ngặt quy trình nhân giống, bao gồm từ khâu chọn cây đầu dòng, chọn cành giâm, sử dụng hóa chất kích thích ra rễ, giá thể giâm cành đến các yếu tố ngoại cảnh như nhiệt độ, ẩm độ, ánh sáng. Tổng hợp các yếu tố này quyết định thành công của kỹ thuật giâm cành BDX.

1. Chọn cây BDX đầu dòng để nhân giống:

Cây đầu dòng sử dụng nhân giống phải khỏe mạnh, không mang mầm bệnh và côn trùng nguy hiểm. Cây đầu dòng dùng để lấy cành không nên sử dụng để khai thác trái, vì làm như vậy cây sẽ kiệt sức rất mau.

2. Chuẩn bị cành giâm:

Cành BDX được sử dụng để giâm có thể lấy ở hai dạng cành là cành ngang (mang trái) và cành đứng (cành vượt). Cành ngang chỉ lấy từ ngọn vào bên trong khoảng 20 - 25 cm ở giai đoạn cây không ra hoa. Cành vượt có thể lấy từ ngọn vào trong 40 - 50 cm, cây con từ cành này có sức sống mạnh. Cành giâm nên được thu lúc sáng sớm, trong tình trạng trương nước. Có thể trữ cành trong các bao plastic lớn, phun nước bên trong và cột miệng bao để tránh mất nước. Để bao trong mát, tránh ánh sáng làm nhiệt độ bên trong bao tăng cao. Chiều dài cành giâm khoảng 15 - 20 cm. Tỉa bớt lá dưới đáy cành, giữ lại 5 - 7 lá. Cắt bớt 1/2 chiều dài lá để giảm thoát hơi nước. Vạt xéo đáy cành 1 góc 45 độ, dùng dao rạch vài đường ở đáy cành để tạo mô sẹo, kích thích sự ra rễ.

3. Chuẩn bị hóa chất:

Hóa chất được sử dụng để giâm cành BDX là các auxin tổng hợp, bao gồm NAA và 2,4-D. Nồng độ sử dụng: 4.000 ppm NAA + 500 ppm 2,4-D để kích thích ra rễ cành giâm BDX. Các hóa chất này có thể mua ở các cửa hàng bán hóa chất tinh khiết và thường được hướng dẫn cách pha trong cồn.

4. Giá thể giâm cành:

Giá thể giâm cành có 4 chức năng: cố định cành giâm, giữ ẩm tốt, thoáng khí và che tối cho đáy cành. Có thể dùng mụn xơ dừa hoặc trấu để làm giá thể giâm cành. Dụng cụ giâm cành có thể là rổ nhựa, khay hay bồn chứa, bên trong chứa giá thể giâm cành. Đặt dụng cụ giâm cành trong nhà giâm cành hoặc đơn giản hơn là trùm lại bằng tấm nhựa kín, khoảng trống phía trên càng cao càng tốt, vì nó sẽ tăng khả năng giữ ẩm độ và giảm được nhiệt độ bên trong.

5. Giâm cành:

Lấy các cành giâm đã được chuẩn bị sẵn, nhúng đáy cành giâm vào hóa chất trong thời gian 3 - 4 giây. Cành sau khi xử lý xong để cho hóa chất thấm vào đáy cành. Khi chất thấm khô, cắm cành giâm vào giá thể giâm.

6. Chăm sóc sau khi giâm:

Điều kiện ngoại cảnh ảnh hưởng nhiều đến tỷ lệ ra rễ, sức sống và tỷ lệ chết của cành giâm. Nhiệt độ trong môi trường tốt nhất khoảng 30 + 2 độ C. Nhiệt độ cao làm cho lá cành giâm trở nên vàng và rụng. Sự hiện diện của lá còn trên cành ảnh hưởng lớn đến tỷ lệ ra rễ của cành giâm. Ẩm độ của nơi giâm cành phải được duy trì ở mức 85 - 90% trong suốt thời gian giâm cành. Ánh sáng không quá cao, nên sử dụng ánh sáng khuếch tán trong khoảng 1.000 - 2.000 lux. Tốt nhất, là để trong nhà có mái che bằng lá, không có ánh sáng trực tiếp chiếu vào. Ba yếu tố ngoại cảnh trên ảnh hưởng đến 50% sự thành công. Trong suốt quá trình giâm cành, nếu thấy lá trên cành giâm còn xanh, không rụng, không vàng thì mức độ thành công sẽ trên 50%. Nên theo dõi ẩm độ và nhiệt độ thường xuyên, phải bảo đảm các yếu tố này trong khoảng tối hảo thì tỉ lệ thành công mới cao.

7. Chăm sóc cây con:

Thời gian ra rễ của cành giâm tùy vào sức sống của cành. Nếu chọn cành khỏe mạnh và đồng nhất về kiểu cành thì thời gian ra rễ khoảng 45 - 50 ngày và tỷ lệ ra rễ đạt khoảng 60 - 65%. Sử dụng cành trung bình thì thời gian ra rễ dài hơn ( 60 - 85 ngày) và tỷ lệ ra rễ chỉ khoảng 50%. Cành giâm sau khi ra rễ được vô trong các bầu plastic có chứa thành phần đất, mụn xơ dừa và phân chuồng hoai.

Cây con vô bầu được để nơi thoáng mát và tưới nước thường xuyên. Mỗi ngày tưới 4 lần, sáng 2 lần, chiều 2 lần. Sau 1 tuần bắt đầu tưới thêm phân DAP. Ngâm phân DAP vào thùng nước lượng 2 g/lít, tưới vào bầu đất mỗi tuần một lần cho đến khi cành giâm ra lá mới.

Read More

Kinh Nghiệm Trồng Bưởi Da Xanh Hiệu Quả

Hạt phấn hoa bưởi da xanh tự bất dung hợp, khi thụ phấn sẽ cho ra trái bưởi không hạt hoặc ít hạt với điều kiện không có thụ phấn chéo với các cây cùng họ, nên bà con chủ động bao từng hoa bưởi trước khi thụ phấn

Trồng bưởi da xanh chuyên hoặc trồng xen cùng một cây khác thì cũng cần ánh nắng 70%-80%. Mùa nắng phải đậy ủ gốc, giữ ẩm, tưới nước để cây không bị hóc; khi thiếu nước, cây không hấp thu dinh dưỡng tốt, khi nước mặn 0,3% không nên tưới lên gốc.

Đất trồng phải cao hơn hoặc bằng mực nước cao nhất hàng năm so với rằm tháng 10, rằm tháng chạp âm lịch; đất tơi xốp, không bị phèn. Đất ít cát pha sét, pha thịt; đất bờ dừa lâu năm; đất có trùn cư trú tức là có cả vi sinh vật tồn tại. Đất có cỏ hôi, cỏ lồng vực, cỏ đuôi chồn, rau trai mọc thì dễ trồng bưởi.

Trồng bưởi da xanh phải chọn giống kỹ: ăn ngọt, giống có tép đỏ hồng, ráo nước nhưng không khô, lột vỏ và tép tróc hoàn toàn, rất ít hạt hoặc không hạt, vỏ mỏng, trái tròn; đặc biệt không mua giống trôi nổi, không rõ nguồn gốc. Muốn vậy, chúng ta không chọn cây giống của bưởi da xanh khi cho trái có tép múi không ngọt, chua lẫn đắng, quá khô nước, nhất là ở hai đầu múi bưởi, màu quá đỏ hoặc hơi trắng, vỏ quá dày, hình trái lê, lột tép bưởi khó tróc. Vì giống bưởi da xanh hiện nay có những dòng chưa được thuần; có trái hình quả lê, trái hình cầu, có cây hai dạng trái, khi bán trái chọn ra phân loại cũng khó; mắt thường không thể phân biệt rõ sự khác nhau giữa dòng này với dòng khác. Ngoài ra, trồng từ cây chiết nhánh, cây gốc ghép; kỹ thuật canh tác, chăm sóc, bón phân khác nhau cũng làm cho các đặc tính về năng suất, phẩm chất, hình dáng bị ảnh hưởng. Vì thế, thời gian qua, trong tỉnh đã có những nghiên cứu để tìm ra dòng vô tính, chọn giống bưởi da xanh ngon, đó là đề tài “Tuyển chọn, xác định dòng vô tính đặc trưng phục vụ xây dựng thương hiệu bưởi da xanh của tỉnh Bến Tre” do Thạc sĩ Võ Hoài Chân (Trung tâm Giống nông nghiệp Bến Tre chủ nhiệm). Đề tài được nghiên cứu độ prix, tỷ lệ nẩy mầm, điện di protein, điện di DNA, đánh giá độ tróc vỏ, tróc tép, bề dày vỏ trái, sự có hạt và không hạt. Kết quả nghiên cứu cho thấy, các cây bưởi da xanh của 5 hộ nhà vườn: ông Phạm Nguyễn Trãi, anh Trường, ông Hai Hoa, thầy giáo Phúc, thầy giáo Hiệp, thì cây bưởi của ông Hai Hoa (xã Sơn Định - Chợ Lách), thầy giáo Phúc (xã Mỹ Thạnh An - TP. Bến Tre) hạt phấn hoa bưởi không nẩy mầm chiếm tỷ lệ 80%-83% nên trái bưởi các vườn này luôn luôn ít hạt hoặc không hạt. Vì vậy, cây bưởi da xanh của ông Hai Hoa và thầy giáo Phúc đã trên 20 năm tuổi, năng suất cao, chất lượng ngon, gần như không hạt. Do hạt phấn hoa bưởi da xanh tự bất dung hợp khi thụ phấn sẽ cho ra trái bưởi không hạt hoặc ít hạt với điều kiện không có thụ phấn chéo với các cây cùng họ, vì thế, bà con nông dân nên bao từng hoa bưởi trước khi thụ phấn, hoặc chỉ trồng chuyên bưởi da xanh, không trồng xen cam, chanh, quýt, bưởi khác trên một vườn.

Mặt khác, nên xới gốc bón phân hữu cơ, vô cơ đan xen 3-4 lần/năm. Khoảng tháng 2-3 dương lịch, bón phân xong, bồi bùn, không bồi lúc nước mặn. Cây trên 3 tuổi nên bón phân hữu cơ vi sinh trộn với phân chuồng 3-4 lần/năm, mỗi lần 5-10kg, bón riêng mỗi gốc 1kg vôi để dễ đậu trái và ngọt. Mỗi cây bón từ 0,8-2kg u-rê, 1,5-3,5kg lân; 0,6-1,5kg clorua kali chia 3-4 lần/năm.Vì bưởi mang trái thường xuyên trên cây nên có thể sau thu hoạch rộ bón: 25% đạm, 25% lân; thấy khi trái ít cần thúc ra hoa bón: 25% đạm, 50% lân, 30% clorua kali; khi đậu trái bón 50% đạm, 25% lân, 50% clorua kali; trước thu hoạch bón 20% clorua kali còn lại.

Chú ý cây bưởi nhánh trồng nghiêng, lúc nhỏ khi mọc tượt non có thể cắt bỏ cành cũ (già), để tượt non mọc lên khoảng 0,5-0,7m cắt ngọn để thân mọc các chồi mới, sau đó dùng dây nhựa kéo đọt uốn ra “tứ diện”. Cây bưởi sẽ phát triển cho trái đồng đều, cao khoảng 2-2,5m, dễ dàng chăm sóc và thu hoạch.

Read More

Kinh Nghiệm Trồng Bưởi Da Xanh Ông Chín Bé

Lặt bỏ tất cả trái non trong năm đầu, năm thứ hai có thể chừa mỗi cây 1 trái, năm thứ ba giữ trái vừa phải; số trái giữ lại, tăng dần vào những năm sau

Thời gian qua, bưởi da xanh là một trong những loại trái cây luôn giữ được giá cả ổn định cũng như sự ưa chuộng của thị trường. Giống bưởi da xanh, trước tiên được trồng ở Chợ Lách, Bến Tre đã được nhân rộng nhiều nơi ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, đem lại nguồn thu nhập lớn cho bà con nông dân. Ông Chín Bé, người đã làm giàu từ 5 công bưởi da xanh trong vài năm gần đây ở Vĩnh Long chia sẻ kinh nghiệm:

Chuẩn bị đất: đất trồng bưởi yêu cầu đủ nước tưới vào mùa nắng và thoát nước tốt khi mưa nhiều. Trước khi trồng cần lên liếp, bề ngang liếp 4 m, dài tùy theo ruộng. Giữa các liếp được ngăn bởi mương bề ngang 1 m, sâu 1 m, mương được thông với sông hoặc kênh rạch đảm bảo đủ nước tưới khi cần và thoát nước tốt vào mùa mưa. Mặt liếp cần cao hơn đỉnh lũ cao nhất hàng năm 50 cm. Trên liếp cách 4 - 5 m đào một hố tròn có đường kính 1,2 m, sâu 30 cm. Trước khi đặt cây giống cần tạo mô gồm đất đã cuốc lên phơi cho khô trộn đều với 10 kg phân hữu cơ hoai. Chính giữa đỉnh mô móc lỗ sâu 0,2 m rải vôi bột lót đáy phân lân rồi đặt cây bưởi vào phủ đất lại, cắm cọc buộc dây không cho cây lung lay khi dông gió, cắm tàu dừa hai bên che mát, ngày tưới 2 lần. Mô hơi lõm ở giữa để sau này bón thêm phân hữu cơ và tiết kiệm nước tưới, phủ quanh gốc bằng các loại phân xanh, rơm rạ cho mát gốc.

Thời điểm trồng tốt nhất là cuối mùa khô, đầu mùa mưa. Qua mùa mưa, cây bưởi phát triển khá tốt nhờ nguồn nước trời. Lặt bỏ tất cả trái non trong năm đầu, năm thứ hai có thể chừa mỗi cây 1 trái, năm thứ ba giữ trái vừa phải; số trái giữ lại, tăng dần vào những năm sau.

Chăm sóc: theo ông Chín Bé, nên chăm sóc bộ rễ thật tốt để nuôi cây tốt. Khoảng hai tháng sau khi trồng, khi cây châm rễ, bắt đất, ngâm phân DAP 18-46-0 cho tan sền sệt, dùng 1 muỗng canh pha thùng 8 - 10 lít nước, tưới khi lá già. Gần một năm tuổi khi cây phát triển khá, bắt đầu đào hộc xung quanh chân mô theo hình tròn, chiều ngang 0,4 m, sâu từ 0,3 - 0,4 m, lấy đất bỏ ra ngoài, tận dụng cỏ vườn, rơm rác mục, xơ dừa, trấu mục, phân chuồng cho vào đầy hộc, lấp đất lại để tạo độ tơi xốp cho rễ phát triển nhanh. Đây là cách làm đơn giản nhưng giúp cây phát triển nhanh và giúp cho vườn cây có tuổi thọ cao, chậm lão hóa.

Khi cây được 3 năm tuổi, đủ điều kiện cho trái, trước khi xử lý ra hoa, bón mỗi gốc bưởi 2 kg phân NPK 16-16-8-13 S và 1 kg phân hữu cơ vi sinh, chờ đến đầu mùa nắng gắt vào đầu tháng 2 âm lịch, ngưng tưới trong vòng 3 tuần và ngăn nước dưới mương cạn cho rễ bưởi không hút nước, chờ lá cây hơi héo là bắt đầu tưới nước trở lại ào ạt mỗi ngày 2 lần trong 4 ngày. Kế đến mỗi ngày tưới 1 lần, bưởi bắt đầu ra chồi non (đọt), thì phun thêm chế phẩm phân bón lá NKP (0-52-34) cho lá non mau thành thục. Khoảng 20 ngày sau cây sẽ ra hoa, lúc bấy giờ cần tưới cách ngày để hoa nở đều rụng cánh và đậu trái non, khi trái non có đường kính khoảng 2 cm thì phun ngừa sâu vẽ bùa và nhện đỏ bằng thuốc décis + vicarsen mỗi loại 5 cc cho bình 8 lít, cứ 10 ngày phun 1 lần.

Khi trái bưởi được 2 tháng tuổi, nuôi trái bằng cách bón mỗi gốc bưởi 1 kg phân NPK 16-16-8-13 S, với cây mang nhiều trái phải tăng lượng phân trên. Khoảng 3 tháng nữa đến ngày thu hoạch, phun phân bón lá grow 3 lá xanh loại 20-30-20 lên trái và lá để bưởi mỏng vỏ ruột nở to, múi bưởi có nhiều nước, đồng thời bón thêm phân bón Con cò loại NPK 7-7-14. Liều dùng 2 kg/gốc nhằm tăng năng suất và chất lượng trái, tạo cho da trái có màu xanh mượt mà tươi đẹp.

Thu hoạch: nên thu hoạch khi bưởi vừa chín tới, da căng láng, cắt luôn cả cuống trái. Không hái trái khi chưa chín tới hoặc hái quá trễ, chất lượng không tốt.

Với cách chăm sóc như trên, hiện vườn bưởi nhà ông Chín Bé đang độ tuổi cho trái sai. Cây 5 năm tuổi, mỗi năm mang trung bình từ 50 - 60 trái, những cây tốt có tán lá rộng mang tới 80 trái lớn nhỏ. Trọng lượng trung bình khoảng 2 kg/trái. Mấy năm qua, vườn bưởi của ông luôn bán được giá từ 25.000 - 30.000 đồng/kg, cho thu nhập 120 - 130 triệu đồng, trừ chi phí còn thực lãi khoảng trên 100 triệu đồng.

Read More

Chữa Cảm Cúm Từ Bưởi

Bưởi còn có tên là bòng, được trồng phổ biến để lấy quả ăn. Các bộ phận của cây được dân gian dùng làm thuốc chữa bệnh. Chẳng hạn, lá bưởi tươi thường được dùng nấu với nhiều lá thơm khác để xông, tắm chữa cảm cúm, nhức đầu rất có hiệu quả

Các ứng dụng từ cây Bưởi : 

- Vỏ quả bưởi chữa ăn uống không tiêu, đau bụng, ho, ngày dùng 4 -12 g dưới dạng thuốc sắc.

- Vỏ hạt bưởi được dùng để cầm máu trong các trường hợp chảy máu, ngày dùng 4-10 g dưới dạng thuốc sắc.

- Nước ép múi bưởi được dùng làm thuốc chữa tiêu khát (đái tháo nhạt), thiếu vitamin C.

- Tầm gửi cây bưởi được dùng chữa các bệnh khớp, ăn uống khó tiêu.

- Chữa chốc đầu trẻ con: Hạt bưởi bóc vỏ cứng ở ngoài, xâu vào dây thép, đốt cháy thành than, nghiền nhỏ. Rửa sạch nơi chốc đầu, bôi bột thuốc này lên ngày 1-2 lần, điều trị 3-6 ngày là khỏi.

Read More

Kỹ Thuật Bón Phân Tỉa Cành Cho Bưởi Da Xanh

Để đảm bảo năng suất chất lượng trái cũng như vườn cây khỏe mạnh bà con nông dân cần tuân thủ một số biện pháp tỉa cành, bón phân đúng kỹ thuật như sau

Đặc tính bưởi Da xanh trái chỉ ra tập trung ở nhánh nhện trong thân và có khả năng ra hoa đậu trái liên tục khi có điều kiện thuận lợi, khi áp dụng kỹ thuật thâm canh chăm sóc đặc biệt là kỹ thuật tỉa cành tạo tán và kỹ thuật bón phân không đúng kỹ thuật sẽ làm giảm năng suất chất lượng trái và cây mau bị suy kiệt. Do vậy, để đảm bảo năng suất chất lượng trái cũng như vườn cây khỏe mạnh bà con nông dân cần tuân thủ một số biện pháp tỉa cành, bón phân đúng kỹ thuật như sau

1. Tỉa cành

- Bước 1: Sau thu hoạch cắt tỉa bỏ những cành nhánh già cỗi, bị sâu bệnh phá hại, cành nhánh đan xen nhau và những nhánh vượt.

- Bước 2: Tùy thuộc tình trạng vườn cây, mùa vụ thu hoạch từ đó thực hiện kỹ thuật cắt tỉa như sau: cắt nhánh cho trái vụ trước, nhánh nhỏ, chỉ để nhánh nhện to khỏe và lượng nhánh nhện vừa đủ theo lượng trái dự kiến (thông thường mỗi nhánh để 2 trái) và phân bổ đều trong tán cây.

2. Bón phân

Bón phân cân đối, đúng thời điểm và đúng kỹ thuật sẽ kịp thời bổ sung dinh dưỡng cho cây, đó là yếu tố cơ bản tác động đến năng suất chất lượng trái ổn định và duy trì cây luôn khỏe mạnh. Tùy theo tình trạng cây, năng suất của vụ trước mà gia giảm lượng phân bón cho phù hợp.

- Lượng phân bón (cây từ 5 năm tuổi trở lên, năng suất vụ trước 90 – 120 trái/cây) cho mỗi vụ được tính như sau:

+ Phân chuồng: 50 kg/cây.
+ Ure: 1.6 – 2.8 kg/cây.
+ Lân Supe: 2 – 4 kg/cây.
+ Kali Clorua: 1 – 1.5 kg/cây.
+ Vôi: 1 – 1.5 kg/cây.

- Cách bón: bưởi Da xanh thời gian từ khi ra hoa đến thu hoạch thường từ 7 – 7,5 tháng, do vậy tùy thuộc thời điểm thu hoạch trái mà xác định thời gian bón cho phù hợp, thời điểm bón lần 1 được tính trước khi thu hoạch 9 – 10 tháng.

+ Lần 1: Trước khi ra hoa 2 – 3 tháng (sau khi tỉa cành) bón toàn bộ phân chuồng kết hợp 30% Ure + 25 % lân + 70% vôi nhằm tạo nhánh nhện sinh trưởng khỏe mạnh.

+ Lần 2: Trước khi ra hoa 1 tháng bón tiếp 20% Ure + 50% lân + 30% kali nhằm hỗ trợ nhánh nhện thuần thục và phân hóa mầm hoa tốt.

+ Lần 3: Sau khi đậu trái 1 – 2 tháng bón 50% Ure + 25% lân + 50% kali + 30% vôi để bổ sung dinh dưỡng cho cây nuôi trái.

+ Lần 4: Trước khi thu hoạch 2 tháng bón 20% lượng kali còn lại.

- Phương pháp bón: Trộn đều các loại phân, dựa hình chiếu tán cây đào hố xung quanh gốc sâu 20 – 30cm, rộng 20 – 30cm cho phân xuống, lấp đất lại và tưới. Với vườn cây đã giao tán chỉ cần xới nhẹ lớp đất mặt quanh tán cây, bón phân, lấp đất và tưới.Trần Thanh Phong

Read More

Cây Bưởi Da Xanh Dễ Trồng Nhưng Khó Tính

Bưởi Da xanh là loại cây trồng dễ ăn nhưng khó tính, không phải chỗ nào cũng đặt xuống trồng được, dù có chăm sóc nhiều vẫn không phải phát triển tốt.

Khi trồng nên tránh đất sét nặng, đất nhiễm phèn mặn, đất bạc màu, đất cát rời rạc, đất thấp ngập úng, đất cao “hóc” nước, đất mới lên bờ, đất có cỏ tranh, cỏ song chằn bao phủ. Nhìn chung là đất không thuận lợi thì không nên trồng bưởi Da xanh

Bởi vì trồng bưởi đâu phải ngắn ngày, phải mất năm mười năm, nếu không cho trái theo mong muốn thì nó chỉ đứng đó trông chờ viễn vọng.

Trồng bưởi chuyên hoặc trồng xen cùng một cây khác thì cũng cần trong ánh nắng 70-80%. Mùa nắng phải đậy ủ gốc, giữ ẩm, tưới nước để cây không bị hóc; thiếu nước cây không hấp thu dinh dưỡng tốt, khi nước mặn 0,3% không nên tưới lên gốc. Đất trồng phải cao hơn hoặc bằng mực nước cao nhất hàng năm so vào rằm tháng 10, rằm tháng Chạp âm lịch; đất tơi xốp, không bị phèn. Đất ít cát pha sét, pha thịt; đất bờ dừa lâu năm; đất có Trùn cư trú tức là có cả vi sinh vật tồn tại. Đất có cỏ hôi, cỏ lồng vực, cỏ đuôi chồn, rau trai mọc lấp sấp thì dễ trồng bưởi.

Trồng bưởi Da xanh phải chọn giống kỹ: ăn ngọt, giống có tép đỏ hồng, ráo nước nhưng không khô, lột vỏ và tép tróc hoàn toàn, rất ít hạt hoặc không hạt, vỏ mỏng, trái tròn; đặc biệt không mua giống trôi nổi, không rõ nguồn gốc, mắt thấy cây bưởi vừa ý để chiết nhánh trồng.

Quả bưởi da xanh có chất lượng khác nhau

Muốn vậy, chúng ta lưu ý những điều tránh không chọn cây giống của bưởi Da xanh khi cho trái có tép múi không ngọt, chua lẫn đắng, quá khô nước nhất là ở hai đầu múi bưởi, màu quá đỏ hoặc hơi trắng, vỏ quá dày, hình trái lê, lột tép bưởi khó tróc..

Nguyên nhân, vì giống bưởi Da xanh hiện nay có những dòng chưa được thuần; có trái hình quả lê, trái hình cầu, có cây hai dạng trái, khi bán trái chọn ra phân loại cũng khó; mắt thường không thể phân biệt rõ sự khác nhau giữa dòng nầy với dòng khác. Ngoài ra, trồng từ cây chiết nhánh, cây gốc ghép; kỹ thuật canh tác, chăm sóc, bón phân khác nhau cũng làm cho các đặc tính về năng suất, phẩm chất, hình dáng bị ảnh hưởng.

Do hạt phấn hoa bưởi Da xanh tự bất dung hợp khi thụ phấn sẽ cho ra trái bưởi không hạt hoặc ít hạt với điều kiện không có thụ phấn chéo với các cây cùng họ. Nếu không thì hạt nhiều, không còn tính đặc trưng của bưởi Da xanh. Vì thế bà con nông dân nên bao từng hoa bưởi trước khi thụ phấn, hoặc chỉ trồng chuyên bưởi Da xanh, không trồng xen cam, chanh, quýt, bưởi khác trên một vườn.

Mặt khác, nên xới gốc bón phân hữu cơ, vô cơ đan xen 3-4 lần/năm. Khoảng tháng 2-3 dương lịch, bón phân xong, bồi bùn nhưng không bồi lúc nước mặn.

Cây trên 3 tuổi nên bón phân hữu cơ vi sinh trộn với phân chuồng 3-4 lần/năm, mỗi lần 5-10 kg, bón riêng mỗi gốc 1 kg vôi để dễ đậu trái và ngọt.

Mỗi cây bón từ 0,8-2,0 kg ure, 1,5-3,5 kg lân; 0,6-1,5 kg clorua kali chia 3-4 lần/năm.

Vì bưởi mang trái thường xuyên trên cây nên có thể sau thu hoạch rộ bón: 25% đạm, 25% lân; thấy khi trái ít cần thúc ra hoa bón: 25% đạm, 50% lân, 30% clorua kali; khi đậu trái bón 50% đạm, 25% lân, 50% clorua kali; trước thu hoạch bón 20% clorua kali còn lại.

Khi nhìn thấy cây bưởi cành nhánh sum suê, lá xanh tốt mượt mà nhưng không trái thì phải giảm lượng đạm, tăng clorua kali để cây ra hoa.

Chú ý cây bưởi nhánh trồng nghiên, lúc nhỏ khi mọc tượt non có thể cắt bỏ cành cũ (già), để tượt non mọc lên khoảng 0,5-0,7 m cắt ngọn để thân mọc các chồi mới, sau đó dùng dây nhựa kéo đọt uốn ra “tứ diện”. Cây bưởi sẽ phát triển cho trái đồng đều, cao khoảng 2-2,5 m dễ dàng chăm sóc và thu hoạch.

Hiện nay, người trồng bưởi đã phải “đau đầu” vì sâu đục trái, chúng gây thiệt hại lớn cho nhà vườn. Đây là mối nguy khi chúng ta trồng bưởi Da xanh. Trong sắp đến xem như trồng bưởi Da xanh phải “sống chung” cùng sâu đục trái bưởi, phải bao từng trái từ nhỏ là biện pháp hữu hiệu nhất. Phải thường xuyên hái, lượm các trái bị sâu đục cho vào lu chứa nước vôi để diệt sâu. Gần đây, sâu đục trái bưởi có giảm, bà con thấy vậy không bao trái, vô tình chúng ta giúp để sâu đẻ trứng, hóa nhộng và có cơ hội tái xuất trở lại.

Tóm lại, phải đầu tư công sức, thường xuyên chăm sóc, xới gốc, bón phân, tỉa cành tạo tán, bao trái mới đạt kết quả cao./.

Read More

Hướng Dẫn Cách Chọn Bưởi Ngon

Chúng tôi tin chắc những thông tin dưới đây sẽ thật sự hữu ích cho các chị em nội trợ, chọn được những quả bưởi thơm ngon và dinh dưỡng nhất

Theo hai nhà vườn chuyên cung cấp bưởi chất lượng cho hệ thống siêu thị Maximark là ông Đinh Phước Điền (ở ấp Phú Chiến, xã Phú Hưng, thành phố Bến Tre) và chị Châu Thị Mỹ Ngọc (ở ấp Tân Triều, xã Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai), trái bưởi ngon có những đặc điểm sau:

+ Cuống trái còn tươi, da căng và ửng vàng.

 + Đều đặn, nặng hơn nhiều trái khác cùng cỡ-bạn dùng tay “cân” trái bưởi sẽ cảm nhận được điều này.

+ Vỏ mỏng: bạn dùng ngón tay búng vừa phải vào trái bưởi sẽ nghe âm thanh “cạch cạch”. Ngược lại, ở trái vỏ dày sẽ phát ra tiếng “bụp bụp”. Còn cách khác đơn giản hơn là bạn dùng ngón tay thuận bấm vừa phải vào trái bưởi. Nếu bạn cảm thấy cứng tay là được.

+ Ngọt: tiêu chí này rất khó, trừ khi bạn xin người bán cho ăn thử. Bởi chỉ có những nhà vườn biết bón cân đối lượng phân (đạm, lân, kali) cho cây thì mới thu được trái ngọt. Hoặc bạn cứ chọn mua trái này ở những nơi bán uy tín như trong các hệ thống siêu thị, chỗ mua “mối”.

Thường thời điểm chín rục của các loại bưởi là 7-10 ngày, sau khi nhà vườn hái xuống. Do vậy nếu mua bưởi ăn liền, bạn nên chọn những trái da nhăn, vàng sậm-vừa ngon vừa lợi ký. Lúc đó, cơm bưởi ngọt thanh, nhiều nước, thơm phảng phất.

Bảo quản nước bưởi: Theo BS.Nguyễn Ý Đức, nước bưởi cần được đựng trong bình (cốc) thủy tinh, để trong tủ lạnh. Tránh mất vitamin C, bạn nên đổ nước bưởi gần đầy bình (cốc) để không bị oxy hóa.

Read More

Công Nghệ Bảo Quản Quả Bưởi Bằng Màng Chitosan

Trong vòng 3 tháng, màng chitosan có khả năng bảo quản bưởi tốt hơn so với việc bảo quản bưởi bằng bao nhựa PE.

Chitosan là một loại hợp chất sinh học cao phân tử được chiết xuất từ vỏ tôm, có đặc tính ưu việt hơn các loại hoá chất khác dùng trong bảo quản trái cây. Màng chitosan chống thoát hơi nước, kháng khuẩn, không gây độc cho môi trường và con người.

Sau khi nhúng bưởi vào dung dịch chitosan, cứ hai tuần nhóm tiến hành kiểm tra bưởi một lần. Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu còn tiến hành đối chứng với các loại màng bao khác như nhựa PE.

Với màng chitosan, màu sắc của vỏ bưởi chỉ thay đổi chút ít so với lúc mới hái, nhưng vỏ bưởi vẫn có màu đều nhau, và có thể ăn được sau 3 tháng.

So sánh với bao nhựa PE, màng chitosan cho chất lượng tốt hơn trong 3 tháng bảo quản.

Tuy bao nhựa PE cũng có thể bảo quản bưởi trong vòng 3 tháng nhưng màu sắc vỏ bưởi không đều, có hiện tượng bị úng vỏ.

Bưởi được trồng nhiều ở cả hai miền Bắc và Nam Việt Nam với nhiều giống như, bưởi năm roi, bưởi da xanh, bưởi da láng, bưởi đường hồng, bưởi ổi... Bưởi là một mặt hàng xuất khẩu được ưa chuộng, nhưng sản lượng thấp, thời gian bảo quản ngắn, đồng thời bưởi bị giảm hương vị, trọng lượng và màu sắc.

Hiện nay, trên thị trường trái cây, chủ yếu chitosan đã được áp dụng trong việc bảo quản cho các loại trái cây như nhãn, cà chua, chuối, cam, quít, nhưng chưa có nghiên cứu nào ứng dụng chitosan trong bảo quản bưởi.

Read More

Khắc Phục Vườn Bưởi Da Xanh Bị Suy Kiệt

Hiện nay, một số vườn bưởi da xanh sau khi thu hoạch vài vụ thì có triệu chứng vàng lá, cây còi cọc, ít ra đọt non, trái nhỏ, cây bị suy kiệt thậm chí một số cây chết, nhất là trong mùa khô hạn.

- Trường hợp cây bị suy kiệt nặng, lá rụng nhiều thì biện pháp cấp thời là phải cắt bỏ ngay bông, trái, sau đó tưới nước đầy đủ để giúp cây hồi phục. Xới xáo cho đất thông thoáng. Bón phân có hàm lượng lân cao để giúp cây ra rễ mới, phục hồi khả năng sinh trưởng. Khi cây có được đọt non, nên phun phân bón lá giúp cho đọt phát triển tốt. Chú ý phòng ngừa sâu bệnh tấn công đọt non như bệnh loét, sâu vẽ bùa,…

- Về lâu dài, cần chú ý tưới đủ nước cho cây trong giai đoạn mang trái, nhất là trong mùa khô hạn nặng. Nên giữ mực nước trong mương ổn định từ 60 - 80 cm từ mặt liếp trong suốt năm.

- Bón nhiều phân hữu cơ hàng năm sau khi thu hoạch để làm cho đất tơi xốp, kết hợp cung cấp nấm đối kháng Trichoderma (chế phẩm sinh học Trico - ĐHCT) tăng cường hoạt động vi sinh vật trong đất, đồng thời bón cân đối lượng phân vô cơ (N-P-K) đáp ứng nhu cầu của cây theo từng thời kỳ. Nên cung cấp thêm vôi chung quanh gốc, quét vôi vào gốc cây khoảng trên 50 cm vào cuối mùa nắng.

- Nên để trái với số lượng vừa phải tùy theo kích thước tán cây và tình trạng sinh trưởng của cây. Không nên để cây mang trái quá sớm khi tuổi cây còn nhỏ.

- Trong vườn nên trồng các loại cỏ thân thấp, ít cạnh tranh dinh dưỡng, để giúp đất thông thoáng (để cỏ cách gốc 50 cm).

- Nếu xác định bệnh vàng lá thối rễ thì phải sử dụng thuốc hóa học. Xới nhẹ quanh gốc và tưới thuốc Ridomil Gold hoặc Acrobat. Chú ý: chỉ sử dụng chế phẩm sinh học Trichoderma sau khi xử lý thuốc 15 - 20 ngày.

Để cây bưởi da xanh phát triển tốt và có khả năng cho trái lâu dài, nhà vườn nên tuân thủ đúng qui trình kỹ thuật, chăm sóc đúng mức, không khai thác quá mức khả năng cho trái của cây, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết bất lợi.

Read More

Kỹ Thuật Xử Lý Ra Hoa Trên Cây Bưởi

khoang vỏ, xiết nước, xông khói hoặc sử dụng hoá chất sẽ gia tăng nhanh chóng hàm lượng AAB trong cây và lá, mà AAB là một chất ức chế sinh trưởng rất mạnh vì vậy sẽ ngăn chặn sự sinh trưởng, phát triển dinh dưỡng của cây, buộc chúng chuyển sang giai đoan sinh trưởng, phát triển sinh sản.

Trong việc thay đổi tập tính của cây phù hợp với sự mong muốn của con người có nhiều vấn đề cần phải giải quyết. Nếu chúng ta muốn thay đổi chu kỳ tự nhiên của cây, việc đầu tiên là cây ăn quả phải được trồng trong điều kiện kiểm soát được, chúng ta phải tác động một số biện pháp kỹ thuật để thay đổi tập quán, chu kỳ phát triển cuả cây nhằm ngăn chặn sự sinh trưởng, phát triển dinh dưỡng. Bởi vì cây không dể dàng hình thành mầm hoa khi cây đang ở giai đoạn sinh trưởng phát triển dinh dưỡng.

Ở những vùng có hệ thống tưới tiêu, ngưng tưới nước tạm thời tạo khô hạn nhân tạo sẽ làm cho cây tạm dừng sinh trưởng, phát triển dinh dưỡng. Việc gây "stress” cho cây ăn quả bằng các biện pháp như: khoang vỏ, xiết nước, xông khói hoặc sử dụng hoá chất sẽ gia tăng nhanh chóng hàm lượng AAB trong cây và lá, mà AAB là một chất ức chế sinh trưởng rất mạnh vì vậy sẽ ngăn chặn sự sinh trưởng, phát triển dinh dưỡng của cây, buộc chúng chuyển sang giai đoan sinh trưởng, phát triển sinh sản. Mỗi biện pháp đều có những ưu và khuyết điểm của nó, tuỳ loại cây trồng, tuổi cây, tình trạng dinh dưỡng, điều kiện ngoại cảnh,…mà chúng ta áp biện pháp xử lý ra hoa thích hợp.

Có 3 phương pháp xử lý ra hoa thường áp dụng trên bưởi:

1/ Xử lý ra hoa bằng cách tạo sự khô hạn:

Một trong những đặc điểm của cây có múi nói chung và cây bưởi nói riêng so với những loại cây ăn trái khác là không có sự khác nhau giữa mầm chồi và mầm trái. Không có sự biến chuyển của chồi trong nhiều năm mà mỗi chồi có thể phát triển trong một năm để tạo mầm hoa và sẽ mang một hay nhiều trái ở cuối cành.

Cây bưởi ra hoa cần thời gian khô hạn để phân hoá mầm hoa, vì vậy ở các vườn quản lý được nước thì có thể tạo sự khô hạn để cây ra hoa đồng loạt. Việc tạo khô hạn vào tháng 12-01 dương lịch sẽ thu hoạch quả vào Tết Trung Thu (khoảng tháng 7-8 dương lịch); hoặc tạo khô hạn ở tháng 3-4 dương lịch thu hoạch quả vào tết Nguyên Đán (khoảng tháng 12 dương lịch).

Gặp lúc mưa thì có thể dùng tấm nylon đen che phủ chung quanh gốc cũng có thể tạo sự khô hạn để xử lý ra hoa, tuy nhiên phải tốn chi phí để mua nylon và tỷ lệ ra hoa không cao. Sau khi thu hoạch xong tiến hành vệ sinh vườn như: cắt tỉa cành già, cành sâu bệnh, làm cỏ, quét vôi gốc... kế đến bón phân với liều lượng tùy thuộc vào sự sinh trưởng và tuổi cây.

Cây được bón phân lần 2 trước khi tiến hành ngưng xử lý ra hoa. Mực nước trong mương được khống chế ở mức thấp nhất nhưng phải trên tầng phèn tiềm tàng. Thời gian tạo khô hạn từ 7 -20 ngày tuỳ thuộc vào độ ẩm của đất và tình trạng thiếu nước của bộ lá cây bưởi mà quyết định tưới trở lại.

Có thể kết hợp vét sình lên khi liếp, khi sình khô, nứt nẻ thì tiến hành tưới trở lại. Thông thường khi thấy triệu chứng lá xào thì bắt đầu tưới nước trở lại, mỗi ngày 2-3 lần và tưới liên tục 3 ngày. Đến ngày thứ 4, tưới nước mỗi ngày/lần. 7-15 ngày sau khi tưới đợt đầu tiên cây sẽ ra hoa, thời gian này ngày tưới ngày nghĩ. 10-15 ngày sau khi cây trổ hoa sẽ rụng cánh hoa (đậu quả).

Ưu điểm: cung cấp thêm dinh dưỡng cho cây bưởi nếu xiết nước có kết hợp với vét sình. Cây ra hoa tập trung và đồng loạt. Thuận lợi trong chăm sóc, phòng ngừa sâu bệnh và thu hoạch. Tổng thu nhập một lần bán sẽ cao hơn so với để ra hoa tự nhiên.

Nhược điểm: thông qua vét sình, xác bả thực vật chưa phân huỷ hoàn toàn hoặc tầng phèn tiềm tàng vô tình bị đưa lên liếp có thể gây độc cho cây bưởi. Bộ rễ có khuynh hướng ăn sâu tìm nguồn nước trong thời gian xiết nước vì vậy bộ rễ dễ bị úng, thúi do mực thuỷ cấp cao hay tầng phèn tiếm tàng gây ra. Bộ rễ suy yếu dễ bị sâu bệnh hại tấn công trong thời gian tạo khô hạn.

2/ Lải bỏ lá trên cành mang trái: sau khi thu hoạch xong cũng tiến hành vệ sinh vườn như: cắt tỉa cành già, cành sâu bệnh, làm cỏ, quét vôi gốc... kế đến bón phân lần 2 (đạm thấp, lân và kali cao) với liều lượng tùy thuộc vào sự sinh trưởng và tuổi cây. Khi toàn bộ lá trên cây già và không có tượt non xuất hiện thì tiến hành lặt bỏ lá trên cành mang quả (thường rất ngắn khoảng 10 - 20 cm). Cành này thường mọc ở chảng 2 hoặc chảng 3 của cây.

Nếu chúng ta không lải lá thì cành này cũng sẽ mang trái sau đó nhưng muộn hơn so với phương pháp lải bỏ lá trước. Chú ý bắt đầu lải lá từ cành mang trái ở vị trí gần mặt đất trước sau đó tiến dần đến vị trí cao, nên chọn những cành già, thân và là có màu xanh đậm. Tùy tình trạng sinh trường và tuổi cây mà cành này sẽ cho hoa nhanh hay chậm.

Ưu điểm: kỹ thuật này đơn giản dể làm, không tốn hoá chất để xử lý ra hoa. Trái bưởi nằm bên trong tán nên tiết kiệm được cây chống đỡ, hạn chế trái bưởi bị nám nắng. Trái ra theo vị trí mong muốn nên thuận lợi trong chăm sóc và thu hoạch.

Nhược điểm: tốn công lao động trong trường hợp áp dụng vào trang trại có diện tích lớn từ vài hecta trở lên; Khó áp dụng cho cây bưởi đã nhiều năm tuổi, cây cao trên 3 mét, già cỏi.

3/ Xử lý ra hoa bằng cách sử dụng hoá chất: có thể dùng Paclobutrazol ở liều lượng 2,5g-5gr ai/ cây (tùy theo tuổi cây và đường kính của cây mà tăng giảm liều lượng) tưới xung quanh gốc hoặc phun lên cây ở nồng độ 1000-2000ppm cũng có khả năng giúp cây bưởi ra hoa. Trên cây bưởi năm Roi phun Paclobutrazol nồng độ 1.000ppm, sau đó 30 ngày phun tiếp Thiourea nồng độ 0,3% sẽ giúp bưởi năm roi ra hoa đạt tỷ lệ cao (Trần văn Hâu, 2005).

Trên bưởi long Cổ Cò 5 năm tuổi quét Paclobutrazol liều lượng 1 gr ai/gốc đạt tỷ lệ ra hoa 60-70%. Hoặc dùng Ethrel 500ppm phun lên lá hoặc tưới gốc. Trước khi xử lý hóa chất thì cây cũng được bón phân lần 2 (trước ra hoa), sau khi xử lý hóa chất cũng cần giảm dần lượng nước tưới và khi cây ra hoa thì tưới nước trở lại.

Việc sử dụng hóa chất để xử lý ra hoa cho cây bưởi cần phải thận trọng vì có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cây bưởi, nên làm thử nghiệm một vài cây ở các nồng độ từ thấp đến cao từ đó rút ra kinh nghiệm trước khi quyết định sử dụng đại trà trên vườn.

Ưu điểm: cây ra hoa theo ý muốn; Ít chịu ảnh hưởng của sự tác động ẩm độ trong đất trong thời gian xử lý; Thuận lợi trong chăm sóc, phòng ngừa sâu bệnh và thu hoạch; Tổng thu nhập một lần bán sẽ cao hơn so với để ra hoa tự nhiên.

Nhược điểm: tốn chi phí mua hoá chất, công lao động khi phun hoặc tưới; Không an toàn cho người tiêu dùng nếu hoá chất còn lưu tồn trong trái; Sử dụng hoá chất liều cao có thể làm gây hại bộ rể của cây bưởi, tiêu diệt vi sinh vật có ích trong đất, gây ô nhiểm môi trường.

Các yếu tố liên quan để việc xử lý ra hoa bưởi được thành công: cây phải được trồng trên mô đất cao và vườn phải có hệ thống tưới tiêu chủ động được nguồn nước trong mương khi tạo khô hạn để đất nhanh khô ráo, giúp việc cây phân hóa mầm hoa tốt hơn; Khoảng cách trồng không được quá dày sẽ gây khó khăn trong việc tạo khô hạn cho cây bưởi; Thời gian tạo khô hạn phải tương đối đủ để cây phân hóa mầm hoa.

+ Trước giai đoạn xử lý ra hoa, cây không được bón quá nhiều phân bón có hàm lượng N cao.

+ Trong thời gian xử lý ra hoa trên cây bưởi không được mang quá nhiều trái hoặc trái đang ở các giai đoạn phát triển khác nhau.

+ Cành vượt phải được tỉa bỏ thường xuyên và trên cây bưởi không có nhiều tược non.

Tóm lại, Việc xử lý ra hoa trên cây bưởi không khó nếu chúng ta áp dụng đúng kỹ thuật. Tuỳ từng điều kiện cụ thể mà chúng ta chọn biện pháp xử lý ra hoa tối ưu cho cây bưởi. Vấn đề đặt ra cho nhà vườn hiện nay là thời điểm xử lý ra hoa lúc nào để bán trái được giá nhất, thu lợi nhuận cao.

Read More

Trị Bệnh Xì Mủ Cây Bưởi Da Xanh

Bệnh xì mủ thân - còn gọi là thối gốc chảy nhựa trên cây bưởi do nấm Phytophthora sp gây ra. Chúng gây hại trên nhiều bộ phận của cây. Trên thân, nấm tấn công gần gốc, cách mặt đất lên khoảng 1 m.

Dấu hiệu:

Triệu chứng đầu tiên trên vỏ thân có đốm sậm màu, hơi ướt. Sau đó, vết bệnh chuyển màu nâu đỏ, vỏ bị nứt và chảy ứa ra các giọt nhựa trong vàng, phần gỗ tại vết bệnh cũng hóa nâu, làm lá vàng héo và rụng dần. Đôi khi nấm còn tấn công các cành phía trên cao.
buoi da xanh

Bệnh phát triển nhiều trong điều kiện thời tiết nóng và mưa nhiều, vườn cây rậm rạp, đất ẩm thấp đọng nước.

Biện pháp phòng trừ:

- Đối với vườn mới trồng nên trồng với mật độ hợp lý, tạo thuận lợi cho cây phát triển thông thoáng.

- Vệ sinh vườn cây, tỉa bớt cành lá gần mặt đất, cành vô hiệu, cành sâu bệnh,… giúp cây thông thoáng.

- Vườn cây cần cao ráo, thoát nước tốt trong mùa mưa.

- Bón phân chuồng hoai mục (tốt nhất là sử dụng phân gà) kết hợp sử  dụng chế phẩm sinh học Trichoderma để hạn chế bệnh phát triển.

- Dùng vôi quét lên thân cây cách mặt đất khoảng 1m vào đầu mùa mưa để ngừa nấm tấn công thân. Khi phát hiện bệnh nên cạo sạch phần nhựa chảy và phần gỗ bị hư, sử dụng các loại thuốc hóa học: Aliette 80WP, Mataxyl 500WP, Ridomil-Gold 68WP quét trên thân, 2-3 lần, mỗi lần cách nhau 10-15 ngày.

Read More

Một Số Biện Pháp Phòng Chống Sâu Đục Trái Bưởi

Giới hạn khả năng gây hại bằng cách thu nhặt trái rụng do bị sâu đục và chôn để tiêu diệt sâu còn bên trong. Xử lý thuốc một cách an toàn các trái bị đục, tỉa trái và bao lại. Nên dùng các loại thuốc chuyên trị đối với sâu và ít độc đối với thiên địch.

Thời gian gần đây, sâu đục trái bưởi xuất hiện và gây hại nhiều vùng ở các tỉnh ĐBSCL. Tại nhiều tỉnh, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã tiến hành khảo sát, nghiên cứu đặc điểm hình thái, sinh học, tập quán sinh sản và đưa ra biện pháp hỗ trợ nhà vườn ngăn chặn dịch hại này.

Một số nông dân đã tự nghiên cứu cách quản lý sâu đục trái bưởi ngay trên mảnh vườn nhà. Bước đầu, công việc này đạt kết quả khả quan nhưng thực tế hiện nay, sâu vẫn tiếp tục phát triển mạnh và lây lan diện rộng, nhiễm sang cây có múi khác. Trong khi chờ đợi một qui trình đạt chuẩn hiệu quả để phòng trị, hạn chế lây lan, chúng tôi xin giới thiệu một số biện pháp tạm thời của các nhà khoa học để xử lý sâu đục trái bưởi.

TS Nguyễn Văn Huỳnh - Trường Đại học Cần Thơ: Nuôi dưỡng thiên địch trong vườn bưởi

Khác với loại sâu đục trái vỏ thường tạo u ngoài vỏ làm mất giá trị thương phẩm, loại sâu mới này đục luôn vào trong trái, từ trái non cho tới trái chín, gây hại rất lớn đến năng suất và thương phẩm bưởi da xanh. Trước mắt, để giảm thiệt hại và hạn chế lây lan, bà con có thể áp dụng 5 cách. Theo dõi sự gia tăng mật số và lây lan trên bưởi và các loại cây có múi khác để có thông tin kịp thời.

Giới hạn khả năng gây hại bằng cách thu nhặt trái rụng do bị sâu đục và chôn để tiêu diệt sâu còn bên trong. Xử lý thuốc một cách an toàn các trái bị đục, tỉa trái và bao lại. Nên dùng các loại thuốc chuyên trị đối với sâu và ít độc đối với thiên địch. Tỉa cành và trái để cây bưởi ra hoa đồng loạt, tránh xen canh với các loại cây có múi khác không cùng mùa. Nuôi giữ kiến vàng trong vườn rất có lợi, vì kiến sẽ ăn trứng sâu và quấy rối sự đẻ trứng của bướm.

TS. Nguyễn Văn Hòa - Viện Cây ăn quả miền Nam: Áp dụng giải pháp cộng đồng

Xử lý cho cây ra hoa, đậu trái đồng loạt để dễ quản lý sâu bệnh. Nếu các tỉnh thống nhất lịch thời vụ thì có thể cắt được phần nào vòng đời của sâu và điều tiết sản phẩm với việc liên kết vùng sẽ hiệu quả hơn. Thu gom và tiêu hủy trái bị nhiễm sâu, để giảm dịch hại nhanh. Trong đó, đem chôn vào đất hoặc cho vào túi ny-lon buộc chặt và phơi nắng khoảng 2-3 giờ nhằm diệt sâu bệnh còn trong trái.

Ly trích tinh dầu và sản xuất kẹo mứt, nem chua và chè bưởi từ vỏ trái. Vệ sinh sạch cỏ và rác mục để hạn chế nơi sâu sinh nhộng. Tưới phun nước vào buổi chiều mát để hạn chế sâu đẻ trứng và tưới ngập vườn để diệt nhộng nếu có điều kiện. Bao trái, sử dụng bẫy đèn, sử dụng thuốc hóa học. Về lâu dài, nghiên cứu đặc tính sinh học, tập quán gây hại và điều kiện phát sinh, phát triển của chúng để có giải pháp bền vững hơn. Nghiên cứu sử dụng Pheronmone hấp dẫn thành trùng để diệt sâu. Nghiên cứu sử dụng chất xua đuổi, thuốc thảo mộc.

TS. Hồ Văn Chiến - Trung tâm Bảo vệ thực vật phía Nam: Sử dụng thuốc hóa học nhưng phải bảo vệ thiên địch và môi trường.

Đó là biện pháp hóa học diệt sâu non. Vì thuốc trừ loài sâu này hiện nay trong danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam chưa có. Nên trước mắt, đề nghị nhà vườn cần quan sát và xác định được thời điểm bướm xuất hiện. Từ 7 - 10 ngày sau khi bướm ra rộ thì kiểm tra kỹ trên trái, nếu phát hiện có dấu hiệu sâu non mới bắt đầu đục thì đó là thời điểm phun thuốc trừ sâu non tuổi 1 hiệu quả nhất. Sử dụng riêng lẻ và luân phiên một trong các loại thuốc thuộc nhóm cúc tổng hợp và dầu khoáng, như: Cypermethrin, Deltamethrin.

Có thể phối hợp thuốc nhóm cúc tổng hợp với dầu khoáng để tăng tính hiệu quả và hạn chế tính kháng thuốc của sâu. Tuy nhiên, hết sức thận trọng ở các vườn có ao cá nuôi, gia súc, gia cầm. Lưu ý sử dụng loại thuốc đặc trị đối với sâu và ít độc đối với thiên địch, môi trường. Trước khi phun thuốc, nên thu gom tất cả các trái bị sâu đục rụng xuống đất hay còn trên cây, đem đi tiêu hủy bằng cách đào hố chôn hoặc cho vào bao ny-lon buộc kín để diệt sâu còn trong bao trái, bảo vệ thiên địch.

Hiện, kiến vàng được xem là thiên địch của nhiều loại sâu hại trên cây có múi, loại kiến này sẽ ăn trứng sâu, tấn công bướm. Cho nên, cần tạo điều kiện cho kiến vàng phát triển trong vườn cây có múi; có biện pháp bảo vệ kiến khi phun xịt thuốc hóa học. Nguyên tắc trong phòng trừ côn trùng có hại nói chung, sâu đục trái nói riêng là phải áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp, phòng trừ phải mang tính đồng loạt trong từng khu vực để hạn chế việc tái nhiễm, hay bộc phát dịch hại, nhất là trong điều kiện sâu đang bùng phát thành dịch như hiện nay.

Ông Đỗ Quốc Hùng - nông dân trồng bưởi ở xã Phú Đức (Châu Thành): Bao trái là biện pháp phòng, chống hiệu quả.
Trước đây, gia đình ông sử dụng bao trái trên vườn bưởi nhưng chỉ bao được những trái dưới thấp, còn trên cao, xa không thể bao được nên phải phun thuốc, nhưng khi phun không giáp trái vẫn bị sâu hại. Biện pháp bao trái giúp nhà vườn giảm được ít nhất từ 12 - 15 lần phun thuốc, giảm lượng thuốc bảo vệ thực vật rơi vãi ra môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe người trực tiếp sản xuất. Trước khi bao trái, cần phun thuốc bảo vệ thực vật để diệt trứng sâu non mới nở. Sau đó tiến hành phun thuốc vào gốc để ngừa nấm bệnh giúp mẫu mã trái đẹp.

Thời gian bao trái từ tháng 3 trở đi. Tuy nhiên, bao trái cũng có một số hạn chế không thể quan sát (qua lớp ny-lon) xác định trái già, trái chín do lớp phấn bao còn nguyên vẹn dễ nhầm lẫn với trái non. Nếu không xử lý nấm bệnh trước khi bao, dễ bị nấm bồ hóng và rệp sáp tấn công. Những trái trên cao hoặc trái ra giữa mương thì rất khó bao. Biện pháp khắc phục, nắm được thời gian sinh trưởng từ lúc hoa đổ cánh đến lúc bao trái là bao nhiêu tháng. Sau đó cộng thêm khoảng thời gian đến thời điểm thu hoạch, ghi sổ ký hiệu bên ngoài bằng bút lông. Như vậy, nhà vườn sẽ xác định được thời gian thu hoạch mà không cần phải mở bao ra xem trái.

Đối với các trái xa thân cây, người trồng nên cải tiến dụng cụ bao trái vú sữa của nông dân Tiền Giang cho phù hợp với bao trái bưởi. Việc tự chế tạo cây bao trái rất đơn giản và dùng vật liệu dễ kiếm, rẻ tiền, khoảng 20.000 đồng. Cách làm là dùng cây trúc có đường kính khoảng 20cm, độ dài tùy theo chiều cao cây bưởi. Dây kẽm loại lớn dùng làm vòng vợt và cần kéo để rút dây miệng túi. Sử dụng miếng nhựa cứng dùng làm miếng chận dây miệng túi.

Read More

Kỹ Thuật Trồng Cây Bưởi Vùng ĐBSCL

Khi trồng đặt cây xuống giữa mô, đặt bầu ngang mặt mô, lấp đất lại bằng mặy mô, cắm cọc giữ cây tránh gió làm lung lay, tưới nước cho cây.

I- Yêu Cầu Sinh Thái:

1- Nhiệt độ:  Bưởi có nguồn gốc nhiệt đới và á nhiệt đới, có thể sinh trưởng được từ 40 vĩ độ Bắc đến 40 vĩ độ Nam, nhiệt độ thích hợp nhất từ 23- 29°C.

2-  Ánh sáng: Cường độ ánh sáng thích hợp là 10.  000- 15.  000 lux(tương đương nắng sáng lúc 8 giờ hoặc nắng chiều lúc 16 giờ) .  Trong điều kiện miền Nam, khi trồng bưởi cần trồng cây che bóng hướng Đông- Tây.

3- Nước:  Cây bưởi cần nhiều nước trong thời kỳ ra hoa kết trái và thời kỳ cây con, nhưng cây cũng rất sợp ngập úng.  Ẩm độ đất thích hợp nhất là 70- 80%, lượng mưa khoảng 1000- 2000mm/năm.  Trong mùa nắng cần phải tưới nước cho cây, nhưng nước tưới không được mặn quá 3‰.

4- Đất đai: Đất trồng phải có tầng canh tác dày ít nhất là 0, 6m, thành phần cơ giới nhẹ hoặc trung bình, tơi xốp, thông thoáng, thoát nước tốt, có hàm lượng hữu cơ cao>3%, PH từ 5, 5- 7, nhiễm mặn không quá 3‰, mực nước ngầm dưới 0,8m.

II- Chuẩn Bị Đất Trồng:

ĐBSCL khi trồng bưởi cần phải đào mương lên líp để xả phèn, mặn và nâng cao tầng canh tác ;hàng năm thường có lũ vào tháng 9- 11 dương lịch nên vườn cần phải thiết kế bờ bao để bảo vệ cây trồng.

1- Trồng cây chắn gió:  Nên trồng cây chắn gió trên bờ bao của vườn bằng các loại cây như mít, xoài, dừa….

2- Khoảng cách trồng:  Tùy theo giống và vùng đất  trồng mà khoảng cách trồng thay đổi cho phù hợp, có thể là 5X6m hay 6X6m hoặc 6X7m

3- Trồng cây che mát:  Bưởi thích hợp ánh sáng tán xạ, vì vậy nên trồng cây che mát như:  mận, mãng cầu, so đủa, cau… Cây che mát thường được trồng xen giữa 2 hàng cây bưởi hoặc dọc theo mương.

4- Giống trồng:  Tùy vào vùng đất, khí hậu và nhu cầu tiêu thụ mà chọn giống trồng cho thích hợp.  ĐBSCL có thể trồng các giống như:  bưởi da xanh, bưởi năm roi, bưỡi long, bưởi thanh trà:  việc trồng cây bưởi sạch bệnh đang được khuyến cáo, nên tìm mua giống ở Cái Mơn là nơi đáng tin cậy.  (là nơi chuyên sản xuất các giống cây ăn trái,  cung cấp cho cả Nước )

III- Kỷ Thuật Trồng Và Chăm Sóc:

1- Thời vụ trồng:

Vùng ĐBSCL có thể trồng được quanh năm nhưng phải bảo đảm được nước tưới và tiêu nước cho cây.  Tốt nhất là trồng vào đầu mùa mưa.

2- Chuẩn bị đất mô trồng:

ĐBSCL nên đắp mô để trồng mục đích là nâng cao tầng canh tác, đất làm mô thường là đất mặt hoặc đất bùn mương để khô, mô có đường kính khoảng 80- 100cm;cao tùy vào độ cao của đất , giữa mô nên đào hố có kích thước 0, 6X0, 6m.  Sau đó cho vào hố 20- 40kg phân chuồng + 1kg Super Lân+ 0, 5kg vôi trộn đều với đất

3- Phương pháp đặt cây con:

Khi trồng đặt cây xuống giữa mô, đặt bầu ngang mặt mô, lấp đất lại bằng mặy mô, cắm cọc giữ cây tránh gió làm lung lay, tưới nước cho cây.

Nếu trồng bằng cây ghép nên xoay mắt ghép về hướng gió chính trong năm để tránh hiện tượng tách chồi do gió.  Nếu trồng bằng cành chiết, nên đặt cành nghiêng so với mặt đất một gốc khoảng 45° để giúp cây phân cành tốt.

4- Tủ gốc giữ ẩm:

Trong mùa nắng cần phải tủ gốc bằng rơm rạ hoặc cỏ khô để giữ ẩm, đồng thời cũng hạn chế cỏ dại.  Chú ý khi tủ phải chừa cách gốc khoảng 20cm để hạn chế các loại nấm bệnh tấn công gốc.

5- Tưới và tiêu nước:

Bưởi rất cần nước trong thời kỳ cây con và thời kỳ cây ra hoa đậu trái, nhưng cây rất sợ bị ngập úng, do đó cần phải chú ý thoát nước cho cây trong mùa mưa lũ.

6- Vét bùn bồi líp:

Công việc bồi bùn lên líp có thể kết hợp vói việc tạo khô hạn để xử lý ra hoa; có thể bồi vào khoảng tháng 2- 3 dương lịch hoặc sau mùa mưa, lớp bùn dày khoảng 2- 3cm là tốt nhất.  Thời gian bồi bùn nên 2 năm bồi một lần.

7- Bón phân:

Tùy vào loại đất, giống và điều kiện sinh trưởng của cây mà cung cấp loại phân bón cho thích hợp.

a- Thời kỳ kiến thiết cơ bản:

Giai đoạn cây từ 1- 3 năm tuổi, phân bón được chia làm 3- 5 đợt trong năm để bón cho cây;6 tháng sau khi trồng có thể dùng 40gr phân Urê pha vào nước để tưới 1 tháng/lần.  Liều lượng phân bón thời kỳ kiến thiết cơ bản
 

Phân bón năm	Liều lượng ( g/cây/năm)
	Urê	Lân	Kali
1	100- 200	150- 250	30- 60
2	200- 300	300- 400	80- 150
3	300- 500	500- 600	150- 200

Lưu Ý`: Có thể sử dụng theo qui trình phân bón Komix như:

Bón lót:  1- 2kg lân hữu cơ vi sinh Komix/gốc.

Bón thúc:  phân Komix bột chuyên dùng cho cây ăn trái: Đối với bưởi cho trái ổn định, mổi năm có thể chia làm 3 lần bón, mổi lần bón 0, 5- 1kg/cây/lần.

b- Thời kỳ kinh doanh:

- Sau thu hoạch 1 tuần, bón:  25% Urê+ 25% Lân+ 5- 20kg phân hữu cơ/gốc/năm.

- 1 tháng trước khi cây ra hoa bón:  25% Urê+ 50% Lân+ 30% Kali.

- Sau khi đậu trái (giai đoạn trái đang phát triển) bón:  50% Urê+ 25% Lân+ 50% Kali.

- Một tháng trước thu hoạch bón 20% Kali.

Giai đoạn trái đang phát triển, lượng phân nên chia làm nhiều lần bón tùy theo mức độ đậu quả và sự phát triển của quả.  Hằng năm nên bón bổ sung từ 0, 5- 1kg phân Ca(NO3) 2/công để cải thiện phẩn chất và thời gian tồn trữ sau thu hoạch của trái

Liều lượng phân bón dựa vào năng suất thu hoạch vụ trước (kg/cây)
 

Năng suất thu hoạch vụ trước	Liều Lượng (g/cây/năm)
	Kali	Urê	Lân
20 kg/cây/năm	650	900	350
40 kg/cây/năm	1000	1.500	600
60 kg/cây/năm	1.300	1.800	700
90 kg/cây/năm	1.700	2.500	1.000
120 kg/cây/năm	2.200	3.000	1.250
150 kg/cây/năm	2.600	3.600	1.500

Ngoài các loại phân vô cơ trên, để tạo ra sản phẩm hữu cơ đáp ứng cho nhu cầu xuất khẩu trái cây, khi bón phân cho bưởi cần sử dụng nhiều phân hữu cơ hoặc sử dụng các loại phân sinh hóa hữu cơ như Komix để bón cho cây , với loại phân và liều lượng như sau:

* Thời kỳ kinh doanh:  Bón phân Komix bột chuyên dùng cho cây ăn trái với liều lượng 6kg/cây năm, chia làm 3 lần bón:

- Sau thu hoạch bón 2kg/cây.

- Trước ra hoa bón 2kg/cây.

- Nuôi trái bón 2kg/cây

Ngoài ra trong thời gian trái đang phát triển phun phân bón lá Komix FT và Komix superzinc- k khoảng 5 lần/vụ trái, mỗi lần cách nhau 10 ngày liều lượng  theo hướng dẫn trên bao bì.

8- Xử lý ra hoa:

Bưởi ra hoa cần thời gian khô hạn để phân hoa mầm hoa, vì vậy ở các vườn quản lý được nước thì có thể tạo khô hạn để bưởi ra hoa đồng loạt.

Tạo khô hạn vào tháng 12- 01 dương lịch, thu hoạch vào tết Trung Thu(vụ nghịch khoảng tháng 7- 8 dương lịch) ;hoặc tạo khô hạn ở tháng 3- 4 dương lịch thu hoạch vào Tết Nguyên Đán(vụ thuận khoảng tháng 12 dương lịch) .  Trong mùa mưa, dùng vải nylon phủ chung quanh gốc hoặc phủ kín cả líp để tạo khô hạn cho cây ra hoa.

* Cách 1:  Sau khi cây đã được bón phân lần 2, đến 15/3 dương lịch( 20 ngày)  thì bắt đầu tưới trở lại mỗi ngày 2- 3 lần và tưới liên tục 3 ngày, đến ngày thứ 4 tưới mỗi ngày một lần.  7- 15 ngày sau khi tưới đợt đầu tiên cây sẽ ra hoa(thời gian này ngày tưới ngày nghĩ) 10- 15 ngày sau khi cây trổ hoa sẽ rụng cánh hoa đậu trái.

* Cách 2:  Sau khi cây đã được bón phân lần 2 vbà đến 15/3 dương lịch  líp được tưới đẫm nước, có thể bồi bùn một lớp mỏng 2- 3 cm.  Sau 20- 25 ngày nếu có bồi bùn thì chờ cho mặt bùn khô nứt nẻ tiến hành tưới trở lại giống như cách 1.

9- Neo trái:

Đến thời điểm thu hoạch mà giá thấp thì có thể neo trái trên cây được từ 15- 30 ngày để chờ giá bằng cách dùng Uirê hoặc các loại phân bón lá trong thành phần có các kích thích tố thuộc nhóm Auxin, Gibberellin phun thẳng trên trái.

10– Tỉa cành tạo tán:

a- Tỉa cành:

Hàng năm,  sau khi thu hoạch cần phải loại bỏ những cành đã mang trái ( thường rất ngắn khoảng 10- 15cm) cành sâu bệnh, cành ốm yếu, cành nằm bên trong tán không có khả năng mang trái, các cành đang chéo nhau, đồng thời cũng cần loại bõ các cành vượt trong thời kỳ đang mang trái nhầm han chế việc cạnh tranh dinh dưỡng và sâu bệnh cho cây.  Chú Ý:  trong quá trình cắt cần phải khử trùng dụng cụ bằng nước javel hoặc cồn 90° trước khi tỉa.

b- Tạo tán:

Từ vị trí mắt ghép trở lên khoảng 50- 80cm thì bấm bỏ ngọn, mục đích để các mầm ngủ và các mầm bên phát triển.  Chọn 3 mầm khõe , thẳng mọc từ thân chính và phát triển theo 3 hướng tương đối đồng đều là cành cấp 1.  dùng cọc tre cấm xuống đất  để giữ cành cấp 1 tạo với thân chính 1 gốc 35- 40°.  Từ cành cấp 1  sẻ phát triển cành cấp 2 và chì giử lại 2- 3 cành.  Cành cấp 2 phải để cách thân chính 15- 30cm và cành này cách cành kia 20- 25cm, cùng với cành cấp 1 tạo thành một gốc 30- 35°.  Từ cành cấp 2 sẽ hình thành những cành cấp 3 , cành này không hạn chế về số lượng và chiều dài, nhưng cần loại bõ những các chổ cành mọc quá dày hoặc quá yếu.  Sau 2 năm cây sẽ có bộ tán cân đối, thuận lợi trong chăm sóc, phòng ngừa sâu bệnh và thu hoạch.

IV.- Sâu Bệnh Và Biện Pháp Phòng Trị:

1– Sâu vẽ bùa:

- Gây hai:  Tấn công vào thời điểm lá non, sâu đục dưới lớp biểu bì lá thành những đường ngoằn ngoèo làm lá biến dạng, ngoăn ngoeo, ảnh hưởng đến sự phát triển của đọt non.  Ngoài ra sâu vẽ bùa còn là nguyên nhân làm cho bệnh loét dễ xâm nhập.

- Biện pháp phòng trị:

+ chăm sóc cho cây sinh trưởng tốt, tỉa cành đồng loạt cho các đợt ra lộc tập trung , chóng thành thục.

+ sử dụng các loại thuốc hóa học như : fenbis, Lancer, Diaphos, vibasu, Supracide…

2– Rầy mềm:

- Gây hại:  thường chít hút nhựa ở đọt non, ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của đọt, rầy thải ra nhiều chất đường mật tạo điều kiện cho nấm bồ hóng phát triển.  Rầy mềm còn là môi giới truyền bệnh Tristeza trên cây có múi

- Biện pháp phòng trị:

+ Nuôi kiến vàng để khống chế mật số của rầy.

+ Phun thuốc lúc cây ra đọt non khi có rầy xuất hiện bằng các loại như: Lancer, Secsaigon, Vibasu, Pyrinex, dầu D- C Tronplus…

3- Rầy chổng cánh:

Gây hại:  là tác nhân truyền bệnh vàng lá Greening trên cây có múi, gây hại trầm trọng ở vùng ĐBSCL.  Cả ấu trùng và thành trùng đều chích hút đọt non và truyền bệnh.

- Biện pháp phòng trị:

+ Nuôi kiến vàng và bảo tồn các loài thiên địch trong tự nhiên để khống chế mật số rầy.

+ Khi thiết kế vườn nên có hàng rào bảo vệ thực vật để chắn gió, ngăn chặn rầy xâm nhập vào vườn.

+ Sử dụng thuốc hóa học phun vào lúc cây ra đọt non bằng các loại thuốc như:  Applaud- Bas, Butyl, Bascide, fenbis, Secsaigon…

4- Nhện:

Cả ấu trùng và thành trùng đều rất nhỏ, màu nâu, vàng lợt hoặc trắng trong tùy loại, không cánh, có 8 chân giống như nhện.

- Gây hại:  Cả ấu trùng và thành trùng thường chichq hút lá non và bên ngoài vỏ trái non khoảng 1- 2 tháng tuổi, sự chít hút của nhện ít khi làm rụng trái, nhưng thường làm vỏ trái bị sần sùi như da cám, làm giảm giá trị thương phẩm

- Biện pháp phòng trị:

+ Trong tự nhiên cũng có nhiều loài thiên địch có thể làm giảm mật số của nhện.
+ Có thể áp dụng biện pháp canh tác để hạn chế nhện chích hút trái bằng cách bao trái lùc còn nhỏ

+ Phun các loại thuốc bảo vệ thực vật khi cần thiết như:  Comite, sulox, Ortus, dầu D- C Tronplus…

5- Bệnh thối gốc chảy nhựa:

- Triệu chứng:  Lúc đầu bệnh làm cho vỏ thân cây ở vùng gốc bị sủng nước, thối nâu thành những vùng bất dạng, sau đó khô, nứt dọc, chảy nhựa ra có màu nâu đen rất hôi …

- Tác nhân:  do nấm Phytophthora sp gây ra.

- Gây hại:  Cây bệnh có ít rễ, vỏ rể bị thối nhất là ở các rể non;trên thân khi vỏ bị nứt làm cho nhựa chảy ra có mùi rất hôi;trên lá làm cho lá vàng và rụng đi;trên trái làm cho trái bị thối nhất là những trái gần mặt đất.   Bệnh thường tấn công ở những vườn trồng dày, độ ẩm cao.

- Biện pháp phòng trị:

+ Trồng với khoảng cách vừa phải để làm giảm ẩm độ trong vườn.

+ Mô trồng phải cao ráo không được ngập nước.

+ Hàng năm bón cho mỗi gốc từ 20- 30kg phân chuồng hoai mục.

+ Phun các loại thuốc đặc trị như: Mexyl-        MZ, Alpine, Ridomyl, Aliette, Vimonyl, Ridozeb…

6- Bệnh loét:

- Triệu chứng:  Bệnh có thể gây hại trên lá, trái và cành, phát triển lây lan mạnh trong mùa mưa và những lúc có sương mù, triệu chứng dễ thấy nhất là trên lá bị cháy những đóm tròn xung quanh có quầng vàng nhưng lá không bị biến dạng.

- Tác nhân:  Do vi khuẩn Xanthomonas campestric pv.  citri gây ra.

- Gây hại:  trên lá và trái, vết bệnh lúc đầu nhỏ, sủng nước màu xanh đậm, sau đó biến thành màu nâu nhạt mọc nhô lên mặt lá hay vỏ quả làm làm cho lá giảm khả năng quang hợp và trái bị thối nhũn đi.  Bệnh lây lan rất nhanh

Qua nước tưới, trời mưa và sương mù, gây hại nặng ở những vườn bị sâu vẽ bùa tấn công và trên những vườn ươm giống.

-  Biện pháp phòng trị:

+ Cắt và tiêu hủy những cành, lá, trái bị bệnh, vệ sinh nghiêm nhặt kể cả quần áo nông dân làm vườn.

+ Hạn chế tối đa việc làm sây sát lá và trái, đặc biệt là phòng trị sâu vẽ bùa.

+  Phun các loại thuốc bảo vệ thực vật như:  Kasuran, Funguran, Bordeaux, Coc…

7- Bệnh ghẻ:

- Triệu chứng:  Vết bệnh có màu nâu nhạt nổi lên mặt dưới lá, trên cành non và trái, bệnh ghẽ không có quần vàng xung quanh như bệnh loét.

- Tác nhân:  do nấm Elsinoc fawcetii gây ra.

- Gây hại:  Nấm thường tấn công trên đọt non, cành non và trái, trên lá nấm tấn công mặt dưới lá làm cho lá bị sần sùi, biến dạng, giảm khả năng quang hợp, giảm đi giá trị thương phẩm của trái.  Bệnh phát triển và lây lan mạnh trong mùa mưa và qua nước tưới.

- Biện pháp phòng trị:

+ Vệ sinh vườn, cắt tỉa và tiêu hủy ngay các cành , lá, trái bị bệnh.

+ Phun các loại thuốc như: Zin, Dipomat, COC, Oxyclorua đồng, Funguran, Dithan- M…

8- Bệnh vàng lá Greening:

- Triệu chứng: Lá vẫn xanh nhưng có những đốm vàng, trong khi ở một số lá phiến lá bị vàng gân lá vẫn còn xanh, lá nhỏ và hẹp dài như tai thỏ, rụng sớm.  Trên cây, nhánh bị bệnh trái nhỏ, méo mó, hạt bị thui đen, ra bông nhiều đợt trong cùng một cây.

- Tác nhân:  Do vi khuẩn gram âm (Liberibacter asiaticus) gây ra và do rầy chổng cánh truyền bệnh,

- Biện pháp phòng:

+ Trồng cây sạch bệnh.

+ Không nhân giống từ những cây bị bệnh.

+ Trồng cây chắn gió để ngăn chặn rầy từ nơi khác đến

+ Khử trùng dao kéo khi cắt tỉa cành

+ Phun các loại thuốc trừ rầy như:  Applaud- Bas, Butyl, Bascide, fenbis, Secsaigon…

V- Thu Hoạch:

1- Thời điểm thu hoạch:

Bưởi từ khi ra hoa đến thu hoạch khoảng 6- 7 tháng tùy giống, tuổi cây, tình trạng sinh trưởng…nên thu hoạch vào lúc trời mát và nhe tay, không nên thu hoạch sau cơn mưa hoặc sương mù nhiều.

2- Phương pháp thu hoạch:

Dùng dao cắt cả cuống quả, lau sạch cho vào giỏ hoặc sọt tre để nơi thoáng mát, phân loại

Read More